Στα Τίρανα του σήμερα, ο Αγκίμ κι ο Γκεζίμ, κωφά και πανομοιότυπα δίδυμα αδέλφια που μοιράζονται την ίδια στέγη, ανακαλύπτουν πως οδηγούνται σταδιακά στην τύφλωση εξαιτίας μιας γενετικής ασθένειας.
Με αλβανική ταυτότητα και με «διαβατήριο» συμπαραγωγής Ελλάδας, Κοσόβου και Πορτογαλίας, το «Ένα Φλιτζάνι Καφέ και Καινούργια Παπούτσια» διαβάζεται ως σύνοψη αρκετά μελοδραματικά (αν όχι και εξωφρενικά!), αλλά στην πραγματικότητα χαρακτηρίζεται από μία αρκετά «κλινική» ψυχρότητα, που περισσότερο προκαλεί την αμηχανία παρά το συναίσθημα.
Ο Αγκίμ κι ο Γκεζίμ, δύο κωφάλαλα και πανομοιότυπα δίδυμα αδέλφια στα thirtysomething του, ζουν και εργάζονται μαζί, έχοντας μια επιπλέον στήριξη από την κοπέλα του δεύτερου, την Άνα. Η κατάσταση που βιώνουν ήδη τους θέτει (άθελά τους) σε απρόσμενους κινδύνους όταν βρίσκονται μονάχοι τους (βλέπε τη σκηνή στο δάσος), μα τα πράγματα θα χειροτερέψουν όταν ο Αγκίμ αποκαλύψει στον αδελφό του πως η ματιά του «θολώνει» όλο και περισσότερο. Μία οφθαλμιατρική εξέταση θα φέρει τα δύο αδέλφια αντιμέτωπα με την πληροφορία ότι πάσχουν από γενετική ασθένεια η οποία πρόκειται να τους οδηγήσει σταδιακά στην ολική τύφλωση! Η Άνα θα χρειαστεί να μετακομίσει στο διαμέρισμά τους, όμως, για πόσο θα μπορέσει ν’ αντέξει μία συνθήκη που οδηγείται στην… μη επικοινωνία;
Είναι σεβαστή η ολότελα μινιμαλιστική σκηνοθετική γραμμή του Γκεντιάν Κότζι (απουσιάζει ακόμη και η μουσική, αποδραματοποιώντας την οποιαδήποτε ένταση ή καταπνίγοντας ακόμη και κάποια λυρική διάθεση, όπως στη σεκάνς του φινάλε), ο οποίος υπογράφει και το σενάριο, όμως, με το καταστασιακό ν’ αγγίζει τα όρια του σουρεαλιστικού, ειδικά από τη στιγμή που (και) η τύφλωση δυσκολεύει κάθε τρόπο επαφής ή συνύπαρξης των τριών τους στο σπίτι, το φιλμ βυθίζεται σε πελάγη… άβολης παρακολούθησης, με τα φτωχά εκφραστικά μέσα των δύο αδελφών – πρωταγωνιστών να χαντακώνουν πιο δυσάρεστα ακόμη και το (ποιο, αλήθεια;) νόημα του έργου.
Θα μπορούσε ν’ αποτελούσε ένα φιλμικό αξιοπερίεργο, μια ταινία που θα «πάντρευε» τις αγαπημένες θεματικές του Πέδρο Αλμοδόβαρ και του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ μαζί (!), όμως ο Κότζι επιλέγει μία απόλυτα άνοιωθη αποστασιοποίηση, που δεν καταλαβαίνεις τι ακριβώς εξυπηρετεί αφηγηματικά. Μάλλον μία… φεστιβαλική καριέρα και ουχί το πλησίασμα ενός απλού θεατή.
ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ;
Κακό δεν είναι, αλλά… όλη αυτή η μελαγχολική ατονία, δίχως κάποια βαρύνουσα υποστήριξη καλλιτεχνικής πρότασης, καταλήγει να δείχνει σκέτα πληκτική και αδιέξοδη (όπως και η κατάληξη του φιλμ), όσο καλές προθέσεις και να έχεις για να το παρακολουθήσεις
Ηλίας Φραγκούλης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα freecinema.gr