Μια ιστορία των συνόρων
Στις 31 Αυγούστου 1990 υπογράφτηκε η Σύμβαση Ενοποίησης της Γερμανίας δίνοντας έτσι τέλος στο καθεστώς ύπαρξης δύο γερμανικών κρατών που διήρκησε 41 χρόνια. Εκείνο το μεταιχμιακό καλοκαίρι σε μια αγροτική περιοχή κοντά στα σύνορα η 19χρονη Μαρία ζει τη δική της οριακή κατάσταση. Παιδί χωρισμένων γονιών με τη μητέρα της να δυσκολεύεται να τη συντηρήσει, μένει στο σπίτι του φίλου της Γιοχάνες οι γονείς του οποίου την έχουν δεχτεί σαν δική τους κόρη. Αδιαφορώντας για την αποφοίτησή της αποφεύγει να πηγαίνει στο σχολείο προτιμώντας να περνά τον καιρό της είτε βυθισμένη στα βιβλία της είτε απολαμβάνοντας την αγκαλιά του Γιοχάνες. Όταν όμως θα γνωρίσει τυχαία τον 40χρονο Χένερ, έναν μοναχικό αγρότη που ζει στο διπλανό κτήμα, η Μαρία θα ανακαλύψει μια άλλη πραγματικότητα. Θα βουτηχτεί σε ένα ανεξέλεγκτο ερωτικό πάθος που θα διαταράξει τις ισορροπίες και θα την αλλάξει εντελώς. Μια άλλη Μαρία είναι έτοιμη για το νέο κόσμο που έρχεται.Η ταινία «Κάποια μέρα θα πούμε τα πάντα ο ένας στον άλλον» (Irgendwann warden wir uns erzahlen) της Έμιλι Ατέφ, είναι μια ιστορία των συνόρων. Από τη μια είναι ο χώρος, δηλαδή τα σύνορα ανάμεσα στις δύο Γερμανίες. Από την άλλη ο χρόνος, που κινείται στο όριο των αλλαγών και το πέρασμα από τη μία κατάσταση σε κάποια άλλη. Και τέλος είναι το μεταίχμιο που βιώνει η ίδια Μαρία, η δύσκολη συναισθηματική της ισορροπία που θα την οδηγήσει στο να κάνει το αβέβαιο βήμα προς το μέλλον. Και όλα αυτά συνδέονται, καθώς η αβεβαιότητα ήταν διάχυτη παντού.
Η Έμιλι Ατέφ κάνει μια ταινία για τις δυσκολίες που κρύβουν οι αλλαγές στη ζωή μας, για την αβεβαιότητα που δημιουργούν αλλά και για το πάθος που, τελικά, οδηγεί τους ανθρώπους να δοκιμάσουν το άλλο, το γοητευτικό άγνωστο. Κι όλα αυτά συμβαίνουν μέσα στην ηρεμία του θερμού καλοκαιριάτικου τοπίου και σε συνδυασμό με τη θερινή ραστώνη και την αναμονή των εξελίξεων και των μεγάλων ανατροπών που έρχονται. Και είναι όλη τούτη η ηρεμία που μοιάζει να προετοιμάζεται για την υποβόσκουσα έκρηξη.
Θα τολμήσω να πω ότι η ταινία της Έμιλι Ατέφ δεν είναι απλώς ένα ερωτικό δράμα αλλά κάτι παραπάνω. Είναι μια αλληγορική ματιά επάνω στην ίδια την Ιστορία της γερμανικής ενοποίησης ιδωμένη από την πλευρά των Ανατολικογερμανών και των μεγάλων αλλαγών που έρχονταν στη ζωή τους. Που δεν ήταν πάντα εύκολες αφού εμπεριείχαν τις ωδίνες του νέου που γεννιέται.
Αλλά και ως μια απλή ερωτική ιστορία αν τη δούμε, η ταινία της Ατέφ δεν μπορεί -και δεν θέλει- να κρύψει το πάθος και την απόγνωση των ηρώων και ιδίως της Μαρίας. Είναι δύσκολοι οι καιροί για δύσκολους έρωτες. Πάντοτε ήταν και θα είναι.
Χαμηλοί τόνοι και υπόγεια ένταση σε μια ταινία που η ακαδημαϊκή σκηνοθετική της προσέγγιση, δικαιώνει τη σκηνοθέτρια η οποία δίνει ιδιαίτερη σημασία στους χαρακτήρες και ιδιαίτερα στο χαρακτήρα της Μαρίας που την ερμηνεύει ιδανικά η Μαρλίνε Μπούροβ.
Στράτος Κερσανίδης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα kersanidis.wordpress.com