Ο Ρομπέν Καμπιγιό σε εξομολογητική διάθεση
Με ένα σχεδόν αυτοβιογραφικό σενάριο διηγείται μια ιστορία πρόωρης ενηλικίωσης που ταυτίζεται με το τέλος μιας ολόκληρης εποχής
Το 1970, η Γαλλία δεν είναι πλέον η μεγάλη αποικιοκρατική δύναμη που κυριαρχούσε σε διάφορες αφρικανικές και ασιατικές χώρες. Έχουν απομείνει μόνο λίγες στρατιωτικές βάσεις στο εξωτερικό της, όπως αυτή στην αφρικανική νησιωτική χώρα της Μαδαγασκάρης. Ο 10χρονος Τομά, γιος ενός υπαξιωματικού της πολεμικής γαλλικής αεροπορίας που ζει με την οικογένειά του στην «ειδυλλιακή στρατιωτική βάση 181» του μαγευτικού νησιού, αρχίζει να ανακαλύπτει το πραγματικό πρόσωπο το οποίο κρύβεται πίσω από τον περίφημο «γαλλικό ανθρωπισμό» που διδάσκεται στο σχολείο της στρατιωτικής βάσης.
Ο Ρομπέν Καμπιγιό, σκηνοθέτης του «120 χτύποι ανά λεπτό», μας ταξιδεύει στην παιδική ηλικία του και με ένα σχεδόν αυτοβιογραφικό σενάριο διηγείται μια ιστορία πρόωρης ενηλικίωσης που ταυτίζεται με το τέλος μιας ολόκληρης εποχής. Η μακρόχρονη αποικιοκρατική ιστορία της Γαλλίας βιώνει τις ύστατες «μέρες πατριωτικής δόξας» στις αρχές των 70s και ο μικρός ήρωας της ταινίας που λατρεύει τα κόμιξ κι έχει αγαπημένη του ηρωίδα τη Φαντομάτ, αρχίζει να αντιλαμβάνεται για πρώτη φορά τι σηματοδοτεί αυτή η αλλαγή στη ζωή της οικογένειάς του. Ο 62χρονος Καμπιγιό, που έχει γεννηθεί στο Μαρόκο, δεν παραδίδεται στη στείρα νοσταλγία ή την τρυφερή επίκληση της χαμένης αθωότητας. Με αβίαστη τρυφερότητα και σκληρές λεπτομέρειες αποτυπώνει την παιδική ψυχοσύνθεση, χωρίς να παρεκκλίνει ούτε εκατοστό από τη δηκτική πολιτική ματιά του. Το «Κόκκινο νησί» είναι ένα πλούσιο σε ιδέες και συναισθήματα αποικιοκρατικό δράμα που παντρεύει άψογα τη συγκίνηση με το χιούμορ, στοχεύοντας στην αναζήτηση της ιστορικής αλήθειας. Όμως η παιδική ματιά του Τομά δεν γίνεται μόνο ο αντικειμενικός κριτής μιας μονοδιάστατης πολιτικής ιστορίας: το ζήτημα της πατριαρχίας μπαίνει άψογα στο αποικιοκρατικό κάδρο και εισχωρεί δυναμικά στο στόρι (η σκηνή του χορού όπου ο πατέρας του ήρωα φλερτάρει χωρίς πρόσχημα μπροστά στα μάτια της απαρηγόρητης συζύγου του και όλων των υπολοίπων) αναδεικνύοντας υποδειγματικά τις άθλιες παραφωνίες ενός σαθρού κόσμου. Η παρακμάζουσα γαλλική κοινότητα της Μαδαγασκάρης με τις χτυπητές ανισότητες ή αδυναμίες (ο στρατιωτικός παραλογισμός συναντά την ανισότητα και την εκμετάλλευση όχι μόνο στις σχέσεις Γάλλων Αφρικανών, αλλά ακόμη και στη μικροκοινότητα του στρατοπέδου) παρουσιάζεται με τα έντονα χρώματα ενός μαγικού ρεαλισμού. Ταυτόχρονα, η ισορροπία μεταξύ δράματος και κωμωδίας χρησιμεύει στον Καμπιγιό για την υπογράμμιση της σπουδής στο τέλος της αποικιοκρατικής ασυδοσίας και τη σύγκρουση Ιστορίας και Ηθικής, με φόντο τα ζεστά χρώματα ενός επίγειου παράδεισου.
Κωνσταντίνος Καϊμάκης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα athensvoice.gr