ΑΔΕΣΠΟΤΑ ΚΟΡΜΙΑ - Γιάννης Κρουσίνσκυ

Το ντοκιμαντέρ “Αδέσποτα Κορμιά” επανεξετάζει το κοίταγμα στον καθρέπτη από την Ευρωπαϊκή Ένωση και κατ’ επέκταση την Ευρώπη, όσον αφορά την κρίσιμη κοινωνική στάση εκείνης για τον αληθινό σεβασμό απέναντι στη θέση της Γυναίκας και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.

Μέσα από την άμβλωση, την εξωσωματική γονιμοποίηση και την ευθανασία, σαν πυρήνα νοηματικής σύνδεσης και ενδιαφέρουσας προβληματικής, η ταινία προβάλει την αυτοδιάθεση του σώματος της Γυναίκας στο σήμερα.

Η Ελίνα Ψύκου (σενάριο-σκηνοθεσία) βρήκε την καλλιτεχνική ισορροπία ανάμεσα σε τεκμηρίωση και γοητευτική κινηματογραφική φόρμα αφήγησης.

Ανάλυση

Απαραίτητη Εισαγωγή…

Καταρχάς, εάν ήρθατε σε τούτο το κείμενο, για να ακούσετε περί αφίσας, ντόρου, κυνηγιού μαγισσών κ.τ.λ. τότε απλά ξεχάστε το. Προσωπικά θα σας μιλήσω μόνο για το περιεχόμενο της ίδιας της ταινίας. Γενικώς στην Τέχνη του Κινηματογράφου οι ταινίες συνιστούν το καλλιτεχνικό περιεχόμενο και όχι οι όποιες αφίσες τους. Εν προκειμένω, αυτό το ντοκιμαντέρ μέσα του δεν έχει τίποτα το προκλητικό.

Εκτός εάν κάποιος/κάποια ψάχνει διακαώς την προκλητικότητα, απλώς για να συγκρούεται ή για να πει κάτι. Και μάλλον τότε κάνει περισσότερο πολιτική και αυτοπροβολή, εκφράζοντας αινιγματικές διαθέσεις αδικαιολόγητου ελέγχου στους καλλιτεχνικούς κύκλους, παρά εκφράζει τελικά κάποια θρησκευτικά του πιστεύω. Για να κρίνεις την Τέχνη όμως (είτε πρόκειται για αφίσες ταινιών, είτε για τις ίδιες τις ταινίες), πρέπει να είσαι πρώτα σε θέση να την παρακολουθήσεις, να μπορείς να την κατανοήσεις! Πόσοι πιστεύετε, ότι βρίσκονται σε αυτό το επίπεδο;

Γενικώς…

Δημοκρατικό, είναι η πρώτη λέξη που μου ήρθε αμέσως στο μυαλό μετά την παρακολούθηση του εν λόγω ντοκιμαντέρ. Η δημιουργός Ελίνα Ψύκου (σενάριο-σκηνοθεσία) μέσα από λεγόμενα και εικόνες δίνει αρκετό χώρο, ακόμη και σε ανθρώπους με εντελώς αντίθετα πιστεύω από το καλλιτεχνικό εγχείρημά της. Και επ’ αυτού ειλικρινά δεν νομίζω, ότι στον αντίποδα τούτοι οι άνθρωποι που μίλησαν, εκφράζοντας εφιαλτικά συντηρητικές και ακροδεξιές απόψεις ανερυθρίαστα, μισητά ή με χαμόγελο (εκεί φυσικά διαστρεβλώνεται από εκείνους η έννοια της θρασυδειλίας, της υπεράσπισης, του ενδεδειγμένου οικογενειακού μοντέλου ή ακόμη και -όσο απίστευτο και αν ακούγεται- του ναζισμού), θα έκαναν ποτέ το ίδιο παραχωρώντας φερειπείν την ελευθερία αλλιώτικων απόψεων σε Δημοκράτες και Προοδευτικούς πολίτες...

Επομένως, πραγματικά βρίσκω ότι κάτι τέτοιο μέσα στο εγχείρημα του ντοκιμαντέρ “Αδέσποτα Κορμιά” διαθέτει μεγάλη καλλιτεχνική δύναμη, τόλμη και ανωτερότητα. Βεβαίως συνιστά ένα πολύ δύσκολο μονοπάτι και προϋποθέτει γερά νεύρα για την/τον εκάστοτε δημιουργό, αλλά ελευθερώνει ενδιαφέροντα αποτελέσματα. Λόγου χάριν, την αποβολή οποιασδήποτε τυχόν εξωτερικής κακοπροαίρετης γνώμης επιχειρήσει να προπαγανδίσει αρνητικά την εν λόγω ταινία και την ουσία της. Αφοπλίζει δηλαδή από τα όποια “επιχειρήματα” τους όποιους διαφωνούντες, αυτή η δημοκρατική ενέργεια της ταινίας.

Διότι όντως το έργο μπορεί τελικά να παρακολουθηθεί από κάθε θεατή, που θα εξαγάγει με Ελευθερία και Δημοκρατικότητα τα δικά του συμπεράσματα. Τώρα αντιστρόφως, δηλαδή για την υπομονή του Προοδευτικού και Δημοκρατικού θεατή, όταν παρακολουθήσει αυτές τις αντίθετες με εκείνον δηλωμένες απόψεις ατόμων στην κάμερα...Ίσως ενοχληθούν κάποιοι θεατές με τον διαθέσιμο χωροχρόνο σε συντηρητικές, μεσαιωνικές ή συγκεχυμένες απόψεις, ίσως και όχι...Ίσως όμως να τεστάρει το ντοκιμαντέρ τη Δημοκρατικότητα και των Προοδευτικών θεατών...Κάτι το οποίο δεν το θεωρώ καθόλου κακό στοιχείο...Ίσα ίσα... 

Από εκεί και πέρα, το ντοκιμαντέρ “Αδέσποτα Κορμιά” (2024) θα βρει τη δική του φωνή ως πιο επίκαιρο από ποτέ, καθότι επανεξετάζει το  κοίταγμα στον καθρέπτη από την Ευρωπαϊκή Ένωση και κατ’ επέκταση την Ευρώπη, όσον αφορά την κρίσιμη κοινωνική στάση εκείνης για τον αληθινό σεβασμό απέναντι στη θέση της Γυναίκας και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Μια σημαντική θέση ενάντια στον έλεγχο και τη φραγή των Δικαιωμάτων από ορισμένους θεσμούς σε ευρωπαϊκό έδαφος. Σαν πυρήνα νοηματικής σύνδεσης και ενδιαφέρουσας προβληματικής η ταινία προβάλει τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, εξετάζοντας πιο συγκεκριμένα την αυτοδιάθεση του σώματος της Γυναίκας στο σήμερα. Αυτό είναι το κλειδί!

Ναι, η Γυναίκα αποτελεί εδώ το τιμώμενο και παράλληλα αδικημένο πρόσωπο! Μέσα από τη διεκδίκηση των αναπαραγωγικών της και όχι μόνο Δικαιωμάτων, η Γυναίκα αποκτά ταυτοχρόνως τριπλό χαρακτήρα προσδιορισμού στο ντοκιμαντέρ. Ατομικότητας, κοινωνικού προτύπου με θετικό πρόσημο, καθώς και συμβόλου υπεράσπισης Δικαιωμάτων με αποδέσμευση από κοινωνιολογικά στερεότυπα. Το σημαντικό είναι, ότι τούτος ο τριπλός χαρακτήρας που αποκτά η Γυναίκα, ορίζει μια ισχυρή κινηματογραφική διάσταση, η οποία ισορροπεί στη συνείδηση του θεατή μεταξύ ντοκιμαντέρ και εμπνευσμένου γήινου μύθου (με φανερή υπεροχή στο κεντρικό κομμάτι της ταινίας τεκμηρίωσης σαφώς, καθότι η έρευνα συνιστά εδώ μεγάλο και οργανωμένο μέρος).

Η ισορροπία αυτή δημιουργεί τη δυνατότητα εμπιστοσύνης στη θετική αλλαγή των πραγμάτων από εμπνευσμένες γυναικείες μορφές, οι οποίες αντικατοπτρίζουν μεν αληθινά πρόσωπα, μα διαθέτουν παράλληλα κινηματογραφική αύρα λόγω γοητευτικής πρωταγωνιστικής αποτύπωσής τους, ως ηρωίδες της καθημερινότητας στη Μεγάλη Οθόνη. Η σοβαρότητα των θεμάτων που θίγονται, γίνεται ένα με το βίωμα των γυναικών αυτών, οι οποίες αποφασίζουν να τα αντιμετωπίσουν ή να τα μοιραστούν. Πολυεπίπεδη η προβληματική της Ψύκου, μέσα στον σταθερό σκελετό της αυτοδιάθεσης του σώματος της Γυναίκας και κατ’ επέκταση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου!

Μία προβληματική η οποία μέσα στην οργανωμένη έρευνά της χρειάζεται την ανάλογη κατανόηση, σοβαρότητα και αφοσίωση του θεατή. Πρόσωπα και τοποθεσίες καταφέρνουν υπό τη σκηνοθετική σκέψη της Ψύκου να δώσουν δύναμη στην εικόνα και χρόνο στον θεατή, ώστε να σχηματίσει υπεύθυνη άποψη. Τότε ακριβώς εισέρχεται η μουσική υπό αφήγημα videoclip! Το είχε ανάγκη αυτό το ευχάριστο διάλειμμα το ντοκιμαντέρ της Ψύκου. Η μουσική λοιπόν πράγματι ρυθμίζει καλά την ψυχοσύνθεση του θεατή/ακροατή, αποφορτίζοντας (“Papa don’t preach” & “The virgin Mary had a baby boy”) ή ηλεκτρίζοντάς τον (“Johannes Passion”  σύνθεση του J. S. Bach) συναισθηματικά στην πολυπρισματική αυτή προβληματική.

Γενικώς το μοντάζ από τον Νίκο Βαβούρη λειτουργεί άμεσα και ετεροχρονισμένα, συνεισφέροντας σημαντικά στην αφήγηση των εξελίξεων για τις κυρίαρχες αληθινές πρωταγωνίστριες Ρόμπιν, Αναστασία, Κατερίνα, Γκάϊα και Κική. Το ίδιο ισχύει και για όλα τα πρόσωπα που περνούν μπροστά από τα μάτια του θεατή. Ένα ωραίο σημείο του μοντάζ συνιστά η συσχετική υπομονετική στιγμή μέσα σε κλινικές για τις Ρόμπιν και Κατερίνα, κατά τις αλλιώτικες επιλύσεις τελικής ευθείας σε έκτρωση και εξωσωματική γονιμοποίηση αντιστοίχως. Η διεύθυνση φωτογραφίας του Νικόλα Καρανικόλα αποτελεί σταθερά το μεγάλο κινηματογραφικό ατού της ταινίας.

Από άποψη κινηματογραφικής αισθητικής, θα μπορούσα να προσδιορίσω το ντοκιμαντέρ ως ώριμα διαδραστικό μέσα στη φόρμα του. Εικόνες, γραφόμενα, λεγόμενα, voiceover, ομιλίες μπροστά στην κάμερα, μουσικό διάλειμμα το οποίο παραμένει στον στόχο, είναι μερικά από τα πολλά στοιχεία που χρησιμοποίησε η δημιουργός Ψύκου, μέχρι να φτάσουμε στην εξέλιξη του ταξιδιού των πέντε πρωταγωνιστριών, αλλά και του συνοδοιπόρου θεατή. Και λέω ώριμα διαδραστικό, γιατί θεωρώ πως έχει σημασία ότι η Ψύκου βρήκε την καλλιτεχνική ισορροπία ανάμεσα σε τεκμηρίωση και γοητευτική κινηματογραφική φόρμα αφήγησης. Αυτή η ισορροπία αποφεύγει διδακτισμούς και παραθέτει ελευθερία στον θεατή να βρει τη δική του άποψη επί των ανάλογων ζητημάτων. Επιπροσθέτως, διατυπώνει τελικά τις σημαντικές προσωπικές θέσεις του ντοκιμαντέρ. Και φυσικά, η ταινία φέρνει κοντά αντικρουόμενες έννοιες και ανθρώπους, προσεγγίζοντας διερευνητικά την αλήθεια στα όσα εξετάζει.

Κατά συνέπεια, με προσεκτική ωριμότητα η Ψύκου φέρνει στην ταινία της κοντά τη Ζωή και τον Θάνατο, τη Διεκδίκηση και την αποστέρηση Δικαιωμάτων, την καταπίεση και την Αξιοπρέπεια, την προγεννητική ζωή και το γήρας, σε προβληματισμούς που απασχολούν επί χρόνια την Ανθρωπότητα, μα τοποθετώντας επειγόντως τώρα ανάμεσά τους τον ρόλο του σκεπτόμενου και ριζοσπαστικού Ανθρώπου του 21ου αιώνα. Του Ανθρώπου που -μέσα από την ασπίδα του Δυτικού Πολιτισμού- έχει ευθύνη και λόγο απέναντι στον Ανθρωπισμό. Η Γυναίκα στα θέματα αυτά δικαιούται ξεκάθαρα να έχει σημαντικό Λόγο. Τότε το σώμα και η ψυχή, ο θάνατος και η ζωή, η απαγκίστρωση από την καταπίεση σε μεσαιωνικές υποταγές και η ζωογόνος διεκδικηθείσα αξιοπρέπεια του σήμερα έρχονται πιο κοντά μέσα από τον αναγκαίο επαναπροσδιορισμό για την αυτοδιάθεση του σώματος της Γυναίκας!

Η Γυναίκα σε περιπτώσεις όπως η άμβλωση, η εξωσωματική γονιμοποίηση και η ευθανασία διεκδικεί την αυτονομία της μέσα σε μη ιδανικές κοινωνικές δομές της Ευρώπης, οι οποίες συνιστούν ένα ελεγκτικό κατάλοιπο πατριαρχικής επιπολαιότητας, στην πραγματικότητα. Παρατηρείται, ότι οι αντιλήψεις σε τούτες τις δομές, λόγω ψυχοκοινωνικών συνθηκών, παραδόξως αλλάζουν πρόσημο ανάλογα με την ιδεολογία και θρησκεία ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών ή πιο σωστά κάποιων δογματικών πολιτών τους. Μα οι σκεπτόμενοι πολίτες διαθέτουν ως απαρέγκλιτη συμμαχία την απαραίτητη κατανόηση της Επιστήμης. Μιας Επιστήμης που καλείται όμως να δώσει το χέρι στα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Επομένως, μολονότι το καλλιτεχνικό περιεχόμενο του ντοκιμαντέρ εξετάζει συγκεκριμενοποιημένα τους νόμους της Μάλτας, της Ιταλίας, της Ελλάδας και της Ελβετίας σε αντίστοιχα θέματα άμβλωσης, εξωσωματικής γονιμοποίησης και ευθανασίας, παρόλα αυτά διαθέτει παγκόσμια ματιά.

Στην ουσία, η Ψύκου με αυτόν τον τρόπο μιλά κατά καιρούς ακόμη και πλαγίως για τα ηθικά ζητήματα και  διλήμματα που λαμβάνουν χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Για το πώς αυτή η Ένωση δημιουργεί ή όχι μια εναρμόνιση σε κοινωνικοοικονομικό ή ψυχοκοινωνικό επίπεδο πολιτών και των Δικαιωμάτων τους. Διότι από τη μια πλευρά υπάρχει οικονομική εναρμόνιση χωρών με καταναλωτικά αίτια και από την άλλη αναίτια ηθική διαφοροποίηση που φωλιάζει μέσα σε νομικά ζητήματα, τα οποία όμως επηρεάζουν τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Η διαφωνία της Μάλτας στο θέμα έκτρωση υποστηρίζει μια παλαιολιθική αντίληψη, περί διαφορετικών εθίμων σε κάθε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι ο θεατής θα πρέπει να αντιληφθεί μόνος του, ότι τα Ανθρώπινα Δικαιώματα υπερβαίνουν τα έθιμα οποιασδήποτε χώρας, δίχως να του το βροντοφωνάξει τότε το ντοκιμαντέρ. Μόνος του θα πρέπει να καταλάβει επίσης την προπαγάνδα και υποκρισία των νεκροταφείων για έμβρυα στην Ιταλία...

Συμπερασματικά

Οι κεντρικές ηρωίδες του ντοκιμαντέρ, Ρόμπιν, Αναστασία, Κατερίνα, Γκάϊα και Κική προσωποποιούν μέσα από τις δικές τους ξεχωριστές πραγματικές περιπέτειες όλες τις προαναφερθείσες περιπτώσεις της προβληματικής της ταινίας. Η σύστασή τους στο φακό αρχικώς γίνεται με εναλλασσόμενα cuts στο μοντάζ και μονολεκτικές απαντήσεις από εκείνες σε διάφορα ζητήματα, τα οποία τίθενται επίσης με μία λέξη. Αυτός ο σύντομος και περιεκτικός διάλογος, σκηνοθέτριας και πρωταγωνιστριών, σκηνοθέτριας και θεατή, πρωταγωνιστριών και θεατή, κατ’ εμέ έτσι όπως συνέβη η ροή του στα σημεία της έκτρωσης, της εξωσωματικής γονιμοποίησης, της ευθανασίας, της θρησκείας και του κορμιού, αποκτά ενδιαφέρον για άλλους λόγους.

Στην έκτρωση η Ρόμπιν είπε ασυναίσθητα τη λέξη “φόνος”, μολονότι η ίδια έχει την αντίθετη άποψη. Ωστόσο η Ρόμπιν εξηγεί στην κάμερα, ότι αυτό λογικά συμβαίνει, επειδή οι κοινωνίες είναι διαποτισμένες με αυτή την ενοχική αντίληψη, ώστε να ριζώσει τελικά μέσα τους. Στην ευθανασία οι πρωταγωνίστριες συμφωνούν σε επιλογή, δικαίωμα, αγάπη και λύτρωση. Στην εξωσωματική γονιμοποίηση δεν συμφωνούν. Στη θρησκεία σημειώνουν “φόβος”, “ανύπαρκτη”, “καταπιεστική”, “καταστροφή.” Ενώ για το κορμί σημειώνουν “κίνηση”, “έρωτας”, “δικό μου”, “πολιτικό.”

Όλη αυτή η μικρή εισαγωγική ενότητα μπορεί να διδάξει πολλά τους θεατές. Το ίδιο όμως ισχύει και για την καταληκτική αφιέρωση από την υπογραφή του ίδιου του ντοκιμαντέρ. Με τη φράση του επιλόγου: “Στον Ν που γέννησα χωρίς να τον ρωτήσω, στην Ε και στον Β που με γέννησαν χωρίς να με ρωτήσουν, στο πλάσμα που αν είχε γεννηθεί, μπορεί να μην υπήρχα…” Αυτές οι φράσεις κάνουν τον θεατή να σκεφτεί πιο προσεκτικά το όλο συμπυκνωμένο θέμα του έργου.

Στο ακόμη πιο σφαιρικό θέμα της ευθανασίας η σκηνοθέτρια Ελίνα Ψύκου αντιπαραθέτει έξυπνα την αντιμετώπιση της θρησκείας και της επιστήμης. Μπαίνει με την κάμερά της μέσα στον προσωπικό χώρο ανθρώπων, όπου κρίνεται ιατρικά απαραίτητη η μηχανική υποστήριξη για τη διατήρησή τους στη ζωή. Ο μεσήλικας ιερομόναχος Σωφρόνιος αρνείται την επιλογή της ευθανασίας, θεωρώντας την ως τραγωδία. Αντιθέτως, η ηλικιωμένη Κική αναφέρει, ότι εάν υπήρχε νομικά τούτη η δυνατότητα στη χώρα της, η ίδια θα την έκανε με την πρώτη ευκαιρία. Κατά τη γνώμη μου, η Ψύκου στην περίπτωση του ιερομόναχου, μέσα από τις θρησκευτικές απόψεις που ακούγονται με φωνή τύπου AI (Τεχνητής Νοημοσύνης), αλλά και με τα καταγεγραμμένα πτηνά στο κλουβί, απάντησε με τον πιο διακριτικό και σεβαστό τρόπο, εκφράζοντας παράλληλα το παράδοξο της υπόθεσης.

Ωστόσο, υπάρχει όχι μόνο η πλευρά του εκάστοτε ασθενούς στην ταινία, αλλά και της γιατρού, ως προς το λεπτό θέμα ευθανασία. Εκεί η γιατρός Έρρικα υποστηρίζει στην Ελβετία την ευθανασία ή αλλιώς “υποβοηθούμενη αυτοκτονία”, ως πράξη αγάπης. Παράλληλα, η ίδια δεν αποκλείει την πιθανότητα ταξιδιού της ψυχής μετά θάνατον. Μα τα πιο σημαντικά σημεία από δηλώσεις της ίδιας είναι δύο άλλα. Πρώτον, εάν κάποιος θεωρεί την ευθανασία σαν μοτίβο των γιατρών σε ρόλο θεού, τότε το ίδιο θα έπρεπε να ισχύει και για τα αντιβιοτικά, τα στεντ και τα χειρουργεία.

Δεύτερον, η γιατρός Έρρικα βάζει έναν ισχυρό προβληματισμό στον σκεπτόμενο θεατή, συγκρίνοντας σημεία της έκτρωσης με εκείνα της ευθανασίας.  Δηλαδή, την προγεννητική ζωή η οποία δεν θα ρωτηθεί ποτέ εάν θέλει να ζήσει και στον αντίποδα έναν ηλικιωμένο άνθρωπο σε τελικό στάδιο ασθένειας, ο οποίος αν και δηλώνει συνειδητά ότι επιθυμεί να φύγει από τη ζωή ιατρικά χωρίς πόνο, δεν τον αφήνουν νομικά. Αποκορύφωμα για την ερευνητική ζωντάνια του ντοκιμαντέρ κατά το θέμα της ευθανασίας, είναι η κινηματογράφηση (μάλλον ως ενσωμάτωση βιντεοσκόπησης) στο κρίσιμο επιστημονικό/νομικό πεδίο με (ημι) κλειστή ή και ανοικτή κάμερα.

Συνεπώς, από καλλιτεχνική άποψη το ντοκιμαντέρ της Ψύκου παρουσιάζει ενδιαφέρον, βρίσκοντας τη δική του φωνή πότε με διακριτικότητα, πότε με στεντόρεια διεκδίκηση Δικαιωμάτων, αλλά πάντοτε με Δημοκρατικότητα, μέσα από εικόνες, γραπτά δεδομένα, αλλά και λεγόμενα. Ωστόσο, η Δημοκρατικότητά του πνίγει ορισμένες φορές την ίδια τη δική του φωνή επιχειρημάτων. Όλα εναπόκεινται τότε στη διακριτική ευχέρεια και πνευματική καλλιέργεια του θεατή, ο οποίος οφείλει να καταλάβει, τι εστί πραγματική Πρόοδος. Και εάν ο ίδιος έχει γίνει συντηρητικός πολίτης λόγω συνήθειας ή φόβου, εάν αδιαφορεί ή ενδιαφέρεται τελικά για την αυτονομία της Γυναίκας.

Η ταινία θέτει αυτά τα κρίσιμα ερωτήματα και δημιουργεί το έδαφος για τις κατάλληλες γόνιμες απαντήσεις. Δεν μπορεί να το αρνηθεί κανείς αυτό.

Όμως μπορεί άραγε η ταινία να επαναπαυτεί στην κατανόηση ενός ώριμου θεατή; Τι θα γίνει με τους ακαλλιέργητους στην κριτική ικανότητα ή τους ευκολόπιστους στην προπαγάνδα των ακροδεξιών, δογματικών και συντηρητικών; Αυτή είναι η μοναδική ένστασή μου. Θα ήθελα δηλαδή περισσότερη πυγμή στα λεγόμενα της υπεράσπισης, για τα θέματα που πραγματεύεται το ίδιο το ντοκιμαντέρ!

Σκεπτικό…

Κυρίαρχες Πρωταγωνίστριες

Η κάμερα έχει καλύψει την καταγραφή και εξέλιξη στις ζωές των πέντε κεντρικών ηρωίδων του ντοκιμαντέρ, που βιώνουν αντιστοίχως την άμβλωση, την εξωσωματική γονιμοποίηση και την ευθανασία με τις δικές τους αποφάσεις και αντιδράσεις. Εάν θέλαμε να βρούμε τις κυρίαρχες πρωταγωνίστριες, αυτές θα ήταν οι Ρόμπιν και Αναστασία.

Για την Ρόμπιν, το πιστοποιεί η ενασχόληση του φακού μαζί της: Α) Υπό μία πρωταγωνιστικής φύσης δημιουργηθείσα εντύπωση υποκειμενικού πλάνου μέσα από τα μάτια της (ή αλλιώς μοντάζ κατηγορίας Αντίστροφου Eyeline Match) στο εσωτερικό ναού της Μάλτας. Β) Από το αφήγημα videoclip με το τραγούδι “Papa don’t Preach”, όπου η ίδια έχει στιγμές αποκλειστικής πρωταγωνίστριας. Γ) Από την ομιλία της στην κάμερα σε επίπεδο διδακτικής κατακλείδας, ως προς τη ζωή στο θέμα άμβλωση.

Για την Αναστασία, πέρα από το βίωμα της επιθυμητής κατανόησης στην ελβετική αντιμετώπιση ως προς το θέμα ευθανασία, πιστοποίηση καθιστά και η μύησή της σε αυτό! Μια μύηση η οποία μετά τη γνωριμία με τη γιατρό Έρρικα και τις ασθενείς εκείνης σε τελικό στάδιο, αποκτά στην πορεία χαρακτήρα ενισχυμένης συμβολικής προσομοίωσης. Καθότι η Αναστασία ξαπλώνει και φαντάζεται τον εαυτό της στο μέλλον να κάνει την ίδια νομική διαδικασία ευθανασίας! Αυτή είναι μια από τις σημαντικότερες στιγμές του ντοκιμαντέρ! Εδώ έγινε καλλιτεχνική υπέρβαση σε ταινία τεκμηρίωσης, από τη δημιουργό και τη συμμετέχουσα!

Πιο Αναλυτικά…

Αφήγημα Videoclip & Υποστήριξη

Στην περίπτωση της πρωταγωνίστριας με την άμβλωση, η Ψύκου επιλέγει να χρησιμοποιήσει σε διασκευή και άλλη ερμηνεία το τραγούδι της Μαντόνα “Papa don’t preach.” Αυτή η προηγηθείσα στιγμή αποτυπώνεται περισσότερο στο μυαλό του θεατή/ακροατή, συγκριτικά με το ακόλουθο “The virgin Mary had a baby boy” (από άλλο καλλιτέχνη, με steel drums σε στυλ reggae). Η κίνηση σε αυτή την πρώτη αφηγηματική μέθοδο είναι αισθητή και ταιριάζει με την κινητοποίηση της Ρόμπιν, η οποία θα επέλθει στο θέμα ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη.

Καθόλου τυχαία, κίνηση και κινητοποίηση συνιστούν στιγμές υποστήριξης από το ντοκιμαντέρ στο Δικαίωμα στην άμβλωση, μολονότι ο στίχος λέει τότε “I’m gonna keep my baby.” Η αντίφαση ενισχύεται και ενδυματολογικά. Καθότι η Ρόμπιν με την κοκκινωπή μπλούζα σκέφτεται να κρατήσει το έμβρυο, ενώ η Ρόμπιν με την τιρκουάζ μπλούζα ταξιδεύει στη Σικελία για να κάνει έκτρωση.

Επιπλέον, η άριστη καλλιτεχνική χημεία της Ρόμπιν με τον φακό της Ψύκου σε κάνει να αναρωτηθείς, εάν η κοπέλα είναι ηθοποιός, χορεύτρια ή καλλιτέχνιδα. Η χορογραφία της έχει αυθορμητισμό. Αλλά σίγουρα διαθέτει κάποιο ταλέντο στις Τέχνες, διότι το σπαγγάτο στη χορογραφία δεν είναι κάτι που το κάνει ο κάθε άνθρωπος.

Γιάννης Κρουσίνσκυ
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα eretikos.gr