Οι Talking Heads είναι ασφαλώς ένα από τα αγαπημένα συγκροτήματα. Τα μέλη του, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, ότι είναι παιδιά της τέχνης. Η περίεργη ευαισθησία και η εκτίμηση για τους αφρικάνικους ρυθμούς, κατά κάποιο τρόπο ξεπερνά το μεγαλύτερο μέρος των δημιουργιών τους. Το Stop Making Sense ειναι η καταγραφή της περιοδείας του συγκροτήματος το 1983-84. Τη σχεδίασε το ίδιο συγκρότημα ώστε ν’ ανοίξει με τρόπο που είναι άκρως κινηματογραφικός. Ο David Byrne, frontman του συγκροτήματος, περπατά στη σκηνή μ’ ένα boombox και μια ακουστική κιθάρα, ερμηνεύοντας το Psycho Killer. Προς το τέλος του τραγουδιού, οι ήχοι πολλαπλών πυροβολισμών κάνουν τον τραγουδιστή να τρικλίζει πάνω στην κεντρική σκηνή, σαν να τον έχει χτυπήσει κάποια σφαίρα. Μέσα σε αυτή τη μάχη σώμα με σώμα, μπαίνει στην αρένα η μπασίστρια Tina Weymouth. Κάθε ένα από τα τέσσερα επόμενα τραγούδια προσθέτει ανθρώπους και εξοπλισμό στη σκηνή ένα προς ένα, δίνοντας μια αίσθηση συναρμολόγησης.
Οι τεχνικοί σπρώχνουν τα μαύρα καλυμμένα με τσόχα βάθρα στο προσκήνιο. Συνδέουν μικρόφωνα, ξετυλίγουν την καλωδίωση στο πάτωμα και βάζουν τύμπανα στις εξέδρες. Ο ντράμερ Chris Frantz μπαίνει με ξέφρενους ρυθμούς. Ο Jerry Harrison, κιθαρίστας και πλήκτρα ανεβαίνει στη σκηνή. Σε κάθε επόμενο τραγούδι που παίζει, ένα νέο μέλος του συγκροτήματος κάνει την εμφάνιση του. Οι ήσυχοι πρώιμοι ρυθμοί του Psycho Killer, δίνουν τη θέση τους σ’ ένα πιο απαλό, πιο οδυνηρό θέμα στο Heaven με τον Byrne αλλά και τον Harrison να τραγουδούν το ρεφρέν σε αρμονία. Η Lynn Mabry και η Ednah Holt συμμετέχουν στο γκρουπ για το τέταρτο τραγούδι Found a Job. Ο νευρικός χιπ-χοπ χορός τους σε συνάρτηση με τις σπασμωδικές κινήσεις του Byrne δίνει όντως μια οπτική αρμονία. Ο ήχος εκρήγνυται σε μια ανεβασμένη κραυγή ύμνου με τους στίχους του Burning Down the House.
Ο παλμός της συναυλίας
Το One in a Lifetime ήταν πράγματι το πιο γνωστό τραγούδι των Talking Heads εκείνη την εποχή. Όταν η μελωδία του αρχίζει να ακούγεται η ατμόσφαιρα ανεβαίνει σε πυρετό. Ο Byrne βγαίνει στη σκηνή φορώντας ένα ζευγάρι μαύρα γυαλιά και κραυγάζοντας ’This is not my Beautiful House’. Μια ακόμα πιο δυνατή κραυγή ‘This is Not my Beautiful Wife’, ώστε ν’ ακολουθήσει το χαλαρωτικό ρεφρέν. Επαναλαμβάνοντας βέβαια ξανά και ξανά ’Same as it
ever was’. Αυτό που είναι τόσο μαγευτικό για τον Byrne είναι οι μηχανοποιημένες κινήσεις. Όπως αυτή που χτυπάει το χέρι του στο μέτωπο και σπρώχνει το κεφάλι του κάθε φορά που παίζει ο συγκεκριμένος στίχος.
Η πιο εμβληματική στιγμή της ταινίας, είναι αυτή που ο Byrne κάνει την εμφανισή του μ’ ένα γιγαντιαίο κοστούμι για το τραγούδι Girlfriend is Better. Ένα κοστούμι που ήταν τόσο παράλογα μεγάλο, που αποτελεί ένα κομβικό σημείο στην όλη σκηνική παρουσία του συγκροτήματος. Παρουσιάζοντας τελικά ένα ολοκληρωμένο art-house αποτέλεσμα, που συνδυάζει πανκ και φανκ με απλές μελωδικές συγχορδίες κιθάρας.
Όλα αυτά κάνουν την παράσταση να γίνεται όλο και μεγαλύτερη οργανικά. Αν και ποτέ δεν ξεφεύγει από την αίσθηση μιας κινηματογραφικής εμπειρίας και είναι αρκετά μινιμαλιστική, ακόμη και με φόντο την οθόνη πίσω από το συγκρότημα για μεγάλο μέρος της παράστασης. Όλα τα μέλη του συγκροτήματος είναι εκπληκτικοί ερμηνευτές αλλά κι απόλυτα συγχρονισμένοι. Το σύνολο των εννέα μελών χορεύει και παίζει μαζί απρόσκοπτα σε αυτό το σημείο της περιοδείας, ενώ η ενέργεια που εκπέμπουν είναι απολύτως μεταδοτική.
Η δικαίωση του Τζόναθαν Ντέμι
Το άλλο βασικό στοιχείο στην ταινία είναι η σκηνοθεσία του Τζόναθαν Ντέμι. Ο Ντέμι περνούσε τις μέρες του με την Γκόλντι Χον και τις νύχτες του με τους Talking Heads. Το αποτέλεσμα τον δικαιώνει απόλυτα, φτιάχνοντας ίσως το πιο διάσημο ντοκιμαντέρ που βασίζεται σε συναυλία. Η αγάπη του Ντέμι για τα κοντινά πλάνα αλλά και την εστίαση στα πρόσωπα των καλλιτεχνών είναι παρούσα σ’ όλη τη ταινία. Αυτό βοηθά το Stop Making Sense να ξεπεράσει τα όρια της προσπάθειας να συλλάβει την εμπειρία της παρακολούθησης μιας συναυλίας κι επιτρέπει στην κάμερα να συμμετέχει και αυτή στο σόου.
Ανδρέας Κουταλάς
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα popitandmovieon.gr