Το ρίσκο που ο σκηνοθέτης Κάρολος Ζωναράς αποφάσισε να πάρει στο «Τράνζιτο» είναι μεγάλο αλλά το ότι το πήρε είναι προς τιμήν του. Ενώ η ταινία αρχίζει έγχρωμη και με την ρεαλιστική σκηνή δύο θανάτων, αμέσως μετά μετατρέπεται σε ασπρόμαυρη και παρότι καταλαβαίνεις ότι βρίσκεται πλέον σε μια «άλλη διάσταση», αδυνατείς να αντιληφθείς τι ακριβώς συμβαίνει σε αυτή την διάσταση.
Αν όμως κάνεις υπομονή, αν περιμένεις (ίσως λίγο περισσότερο από όσο θα έπρεπε) κάποιο νόημα θα βγει, τουλάχιστον μέσα στο πλαίσιο του κόσμου που ο σκηνοθέτης έχει φτιάξει. Είναι ένας κόσμος ας πούμε στο μεταίχμιο μεταξύ ζωντανών και νεκρών : πεθαμένοι που βλέπουν μπροστά τους το ύστατο ταξίδι και θέλουν να ξαναγυρίσουν «πίσω». Τις ιστορίες κάποιων μαθαίνουμε (ή σχεδόν μαθαίνουμε) από τα υπονοούμενα, τα συμφραζόμενα, τους λεκτικούς γρίφους.
«Απέτυχα σε όλα αλλά κερδίζω στον θάνατο» ακούμε π.χ. σε κάποια σκηνή της ταινίας να λέει ένας από τους ήρωες που φορούν μαύρες κελεμπίες και κινούνται σε έναν άγονο χωμάτινο τοπίο, εντός και εκτός του κύκλου που έχει φτιαχτεί εκεί (ενίοτε θυμίζουν χορό σε αρχαία τραγωδία). Ό Ζωναράς έχει φτιάξει έναν «ονειρικό κόσμο» και από τους κόσμους των ονείρων, όπως πολύ καλά ξέρουμε, δεν μπορούμε να περιμένουμε λογική.
Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να προσπαθήσουμε να ενταχθούμε σε αυτούς τον «κόσμους» και να τους παρακολουθήσουμε από απόσταση. Στον κινηματογράφο είναι υπόθεση του σκηνοθέτη να μας οδηγήσει, περίπου σαν ξεναγός σε έναν κόσμο που κατά βάθος μόνον εκείνος γνωρίζει. Δεν νομίζω ότι κατάλαβα πολλά από τα βαθύτερα νοήματα του κόσμου του «Τράνζιτ», ξέρω όμως ότι τελικά μπήκα μέσα σε αυτόν τον κόσμο και έμεινα.
Γιάννης Ζουμπουλάκης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα tovima.gr