ΜΗΤΕΡΑ ΤΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ, Η - Παυλίνα Αγαλιανού

Η «Μητέρα του σταθμού» ακολουθεί τη ζωή εκείνων των γυναικών που από τη δεκαετία του '60 έως το 1973 μετανάστευσαν στη Γερμανία. Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος έριξε τη σκιά του όχι μόνο στην ευρωπαϊκή, αλλά και στην ελληνική Ιστορία. Για την Ελλάδα σήμαινε τη μεγάλη έξοδο από τα χωριά στην ξενιτιά.

Η ταινία της Κωστούλας Τωμαδάκη είναι βασισμένη κατά κύριο λόγο σε προσωπικές μαρτυρίες γυναικών που ήταν και είναι μετανάστριες και παιδιά μεταναστών στη Γερμανία από τη δεκαετία του '60. Την ίδια στιγμή η ταινία αναφέρεται και στη γενιά της κρίσης του 2010, που έδιωξε χιλιάδες νέους ανθρώπους στο εξωτερικό. Ουσιαστικά ενώνει τα μεταναστευτικά κύματα του χτες και του σήμερα κάτω από μια κοινή συνισταμένη που είναι η αναζήτηση μιας καλύτερης εργασιακής προοπτικής, όταν η δύσκολη οικονομική κατάσταση της Ελλάδας «έδιωχνε» τα παιδιά της. Η ταινία έχει πολύ συγκινητικές στιγμές αλλά και πολύ σκληρές μαρτυρίες.

Οι μεγαλύτερες μετανάστριες περιγράφουν πόσο δύσκολα πέρασαν εκείνα τα χρόνια δουλεύοντας νύχτα με νύχτα και πόσο στερήθηκαν τα παιδιά και τους άντρες τους, που είτε τα είχαν αφήσει στην πατρίδα, είτε τα είχαν πάρει μαζί τους στην ξενιτειά δεν κατάφερναν να ζήσουν μαζί τους ολοκληρωμένα. Ενδιαφέρον έχουν και οι μαρτυρίες εκείνων των παιδιών που μιλούν για τους εαυτούς τους και τους γονείς τους. Αλλα γύρισαν εδώ, άλλα έμειναν εκεί, αλλά πάντα ο πόνος της χαμένης πατρίδας φωλιάζει στην ψυχή τους. Οι μετανάστες της κρίσης είναι πιο «συνειδητοποιημένοι», λιγότερο «συναισθηματικοί», κι εκείνοι όμως συνεχίζουν να αναρωτιούνται γιατί έπρεπε να φύγουν από την πατρίδα τους.

Αν και στο ντοκιμαντέρ μπαίνει ένα υποτυπώδες ιστορικό πλαίσιο σχετικά με τη δεκαετία του '60, σχετικά με το σήμερα αυτό λείπει. Ισως να μη χωρούσε ή ίσως η σκηνοθέτιδα να μην ήθελε να εστιάσει θεωρώντας ότι η διαχείριση του υλικού της είναι ολοκληρωμένη. Τούτη η έλλειψη όμως μας κάνει να μην περνάμε «ομαλά» από το χτες στο σήμερα. Συμπερασματικά, είναι μια πολύ καλή δουλειά από την άποψη του αρχειακού υλικού και των συνεντεύξεων αλλά έχει ελλείψεις στο σύνολό της, γιατί αν δεν ρίξεις άπλετο φως στην αιτία, οι μαρτυρίες από μόνες τους δεν είναι ικανές να αντισταθμίσουν αυτό το κενό.

Παυλίνα Αγαλιανού
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα rizospastis.gr