Μενού

ΖΩΝΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ - Γιάννης Γκακίδης

1833 2

Η ανθρωπότητα ανάμεσα στο θράσος της ματαιοδοξίας και τον φόβο της καθημερινότητας.

Η ιστορία έτσι κι αλλιώς έχει καταγράψει τα εγκλήματα των ναζί και κυρίως το κομμάτι που, αφορά την εξόντωση των Εβραίων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο Ρούντολφ Ες, αξιωματικός και επικεφαλής υλοποίησης του σχεδίου «Τελική Λύση» του Χίμλερ, στο Άουσβιτς, υπήρξε ένα ιστορικό πρόσωπο, με την εγνωσμένη ναζιστική απάθεια, συνδυασμένη με την ρατσιστική αγριότητα και ταυτόχρονα με την απόλυτη έκφανση του μετρίου και συνηθισμένου. Εκείνο που κάνει την ταινία του Τζόναθαν Γκλέιζερ, να ξεχωρίζει, είναι η φόρμα που επιλέγει ο βρετανός σκηνοθέτης να μας αφηγηθεί την ναζιστική εκδοχή του άγριου και φρικιαστικού. Μία φόρμα απ’ όπου απουσιάζει ως εικόνα η αγριότητα, η φρίκη, το αδιανόητο, αλλά είναι εκκωφαντικά παρόντα, με τον ήχο κάτι σε εκδοχή «voice over».

Αλλά πέρα από τον ήχο που, προέρχεται από απέναντι, από δίπλα, από την άλλη μεριά, από την άλλη «όχθη», είναι και η εικόνα με τον ιδιαίτερο τρόπο που παρουσιάζεται. Από την μία πλευρά έχουμε την ήρεμη οικογενειακή ζωή, σε μιαν ειδυλλιακή κατοικία, με αυλή, κήπο και τα παιδιά που παίζουν ξένοιαστα και από την άλλη πλευρά του τοίχου, έχουμε το στρατόπεδο συγκέντρωσης , να αχνοφαίνεται στο κάδρο. Παρότι, στο φόντο και όχι με βάθος πεδίου καθαρό, στον θεατή δημιουργείται δυσφορία κι αποστροφή, σε βαθμό που να θέλει να κλείσει τα μάτια και κυρίως τ’ αυτιά του.

Αιτία από την μια, αφενός μεν η ιστορική γνώση για το τι συμβαίνει στην απέναντι πλευρά, στο φόντο, αφετέρου δε ο ήχος με τις κραυγές των βασανιζομένων, οι πυροβολισμοί από πιθανές εκτελέσεις, κλαυθμοί και οιμωγές. Η αντιπαράθεση της εικόνας μιας ευτυχισμένης οικογένειας, αδιάφορης για τα συμβαίνοντα δίπλα της, η εικόνα του απαθούς Ρούντολφ Ες και από την άλλη το άκουσμα των προαναφερθέντων ήχων, συνδυασμένων με την ιστορική γνώση, ως μνήμη πια καταχωρισμένη, τα λέει όλα. Περίσκεψη και ερωτήματα, όχι πια μόνο για το τότε, αλλά και για το τώρα. Και τα δύο μαζί εγκλωβισμένα στην στενωπό που οδηγεί στο μέλλον. Το ερώτημα αδήριτο. Υπάρχει προοπτική στο Μέλλον; Ρίξτε μια ματιά γύρω σας. Δε θα σταθώ στα της Γάζας.

Ούτε στις μεγαλομανίες κάποιων,  πολιτικών, ή επιχειρηματιών βλ. Γκέιτζ ούτε στα του Θουκιδίδη περί ισχύος. Ούτε θα  μιλήσω για συνωμοσίες. Ούτε για ρατσισμό. Ούτε για πατριωτισμό. Θα σταθώ στον φόβο. Αυτόν που μας έχει κυριεύσει. Η ανθρωπότητα, ανάμεσα στο θράσος της ματαιοδοξίας και στον φόβο της καθημερινότητας. Και κάτι άλλο. Προσέξτε την απάθεια του Ες, την χαρούμενη σύζυγό του, τις γειτόνισσες στον καφέ. Όλοι τους μέτριοι, συνηθισμένοι, επικίνδυνοι. Ναι, ο κίνδυνος είναι οι μέτριοι και συνηθισμένοι. Αυτοί που μένανε μεσοτοιχία και δεν ακούγανε τις κραυγές των εκτελεσμένων. Αυτοί που και σήμερα, δεν ακούνε, δε βλέπουνε, παρά μόνον φροντίζουν τη δουλειά τους, το αυτοκίνητο και το μικρό εξοχικό τους. Άντε και τα παιδιά τους, για το κατ’ εικόνα κι ομοίωση. Και με μια γενιά που έρχεται, με μάσκες, από τον φόβο των ιών.

Προσέξτε τη φωτογραφία. Η αλήθεια βρίσκεται πίσω και πέρα απ’ αυτήν.

Γιάννης Γκακίδης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα kemes.wordpress

Smart Search Module