Η Ζαν, γύρω 40 χωρίς δουλειά, ζεί με τον έφηβο γιό της Συλβέν σ΄ ένα διαμέρισμα στις Βρυξέλλες. ΄Ολη την ημέρα ασχολείται με εμμονή με τις δουλειές και τις μικρολεπτομέρειες του σπιτιού και λειτουργεί ως μπέιμπι σίτερ τις πρωινές ώρες. ΄Οσο ο γιός της λείπει στο σχολείο, παρέχει ερωτικές υπηρεσίες σε διάφορους πελάτες για να συμπληρώσει τα πτωχά οικονομικά της. Μαγειρεύει, ασχολείται επισταμένα με τον γιό της και ταχτικά πηγαίνει στην αγορά για ψώνια. Διάγει λοιπόν ζωή ωρολογιακά ρυθμισμένη με ψυχοπαθολογική τελετουργία. Σαφώς είναι βαριά καταθλιπτική και δεν έχει κανένα διέξοδο ούτε επικοινωνία. Κάποτε λογικά θα καταρεύσει.
Μνημείο του σινεμά αξεπέραστο και αψεγάδιαστο αριστούργημα που εδώ και μισό αιώνα παραμένει καινοτόμο και νεωτερικό. Απορώ πως μια γυναίκα μόλις 25 χρονών κατάφερε να συνδυάσει την αρτιότητα του «νοήματος» μ΄ εκείνο της αισθητικής πρότασης. Η φωτογραφία, οι νυχτερινές λήψεις, τα φλας των χρωμάτων, οι χώροι μετατρέπονται σε σημεία αναφοράς στον Αντονιόνι αλλά και σε χώρους του «φανταστικού». Μέχρι τώρα γνώριζα ότι μόνον ο Πολάνσκι είχε προσφέρει τέτοιο άρτιο σχόλιο-περιγραφή για την σχιζοφρένεια(«Αποστροφή», «΄Ενοικος»). ΄Ερχεται η Σαντάλ να μας μεταφέρει τα πάντα για την συναισθηματική δυστοπία μιας γυναίκας που κλιμακώνεται σε βαριά κατάθλιψη με έξαρση μια οξεία ψυχωσική συνδρομή. Αν παρατηρήσει κάποιος προσεχτικά θα δεί και εικόνες άλλων γυναικών.. Ποτέ δεν θα δούμε το πρόσωπο της κυρίας που αφήνει το μωρό της, τυπική μορφή αποπροσωποποίησης. Στη μικρή καφετέρια οι σερβιτόρες εναλάσσονται ως μηχανήματα. Η κάτοχος του μίνι μάρκετ κάνει τα ίδια και τα ίδια κάθε ημέρα.
Δεν θεωρώ ότι η ταινία είναι φεμινιστική, απλά είναι ειλικρινής και διαυγής. Ο χρόνος της γυναίκας μεταφέρεται στον χρόνο των θεατών, ο χρόνος εργασιών της ηρωίδας γίνεται και φιλμικός χρόνος σ΄ έναν θαυμαστό νεωτερισμό. Τι μπορεί να απαρυθμίσει μια τέτοια γυναίκα; Με κάτι που θα της θυμίσει πως είναι και ψυχή και σώμα και ανάγκες.΄Ετσι αποδομείται η ισορροπία της και το σύμπαν που έπλασε. Η συναισθηματική της φυλακή τώρα θα γίνει ένα και στην κυριολεξία κλουβί. Αλλά κλουβί δεν είναι μια τέτοια ζωή, μας λέει ξεκάθαρα η ‘Ακερμαν; Έχει άδικο;
Αλέξης Δερμετζόγλου
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα kemes.wordpress