Η μελαγχολική Ιρλανδία του Μάρτιν Μακ Ντόνα
Το 1923 στο απομονωμένο νησί Ινισέριν της Ιρλανδίας, δύο καρδιακοί φίλοι βλέπουν τη σχέση τους να κλονίζεται όταν ο Κολμ ζητάει από τον έκπληκτο Πάρικ να μην του ξαναμιλήσει ποτέ ώστε να μπορέσει να αφοσιωθεί στη μουσική του. Κι ενώ ο Πάρικ προσπαθεί να καταλάβει τι συνέβη στον φίλο του, ο δεύτερος τον προειδοποιεί πως κάθε φορά που θα αποπειράται να του μιλήσει θα κόβει κι ένα δάχτυλο του χεριού του.
Ο Μάρτιν Μακ Ντόνα έχει ένα αλάνθαστο κριτήριο στο πώς να δένει τις μικρές ανθρώπινες ιστορίες του με τα πλέον αντιφατικά και παράδοξα στοιχεία. Στα υποψήφια για 9 όσκαρ «Πνεύματα του Ινισέριν» η θλίψη και το γέλιο, το γκροτέσκο και η συγκίνηση συμβαδίζουν σε μια αθόρυβη φαινομενικά διαδρομή κάποιων ασήμαντων ανθρώπων στον ξεχασμένο από θεούς κι ανθρώπους τόπο του Ινισέριν – ενός νησιού που δεν υπάρχει στην πραγματικότητα αλλά τα πάντα στο προσεκτικά αποτυπωμένο φυσικό σκηνικό της ταινίας φωνάζουν ότι «εδώ είναι Ιρλανδία». Το τραχύ τοπίο με τις εναλλαγές του καιρού και τη μονίμως φουρτουνιασμένη θάλασσα θαρρείς πως ορίζει τις μονότονες ζωές των κατοίκων, φέρνοντας στο νου τα πρώτα θεατρικά έργα του Μακ Ντόνα. Όπως και στα «Ο σακάτης του Ίνισμαν» και «Ο υπολοχαγός του Ίνισμορ» (τα δύο πρώτα μέρη της θεατρικής σκοτεινής τριλογίας του Αράν) η υπαρξιακή αγωνία των δυσλειτουργικών ηρώων πηγαινοέρχεται μεταξύ φάρσας και τραγωδίας με οδηγό ένα σενάριο-κέντημα από πλευράς Μακ Ντόνα, το οποίο προτάθηκε για όσκαρ.
Είναι η τρίτη φορά που ο Λονδρέζος δημιουργός βλέπει κάποιο πρωτότυπο σενάριό του να μπαίνει στην οσκαρική πεντάδα – τις άλλες δύο φορές («Αποστολή στην Μπριζ» και «Οι τρεις πινακίδες έξω από το Έμπινγκ, στο Μιζούρι») δεν είχε καταφέρει να πάρει το βραβείο. Φέτος δείχνει ότι είναι η χρονιά του καθώς το βαθιά φιλοσοφημένο υλικό του δεν αφορά μόνο κάποιους εκκεντρικούς χαρακτήρες ή την ψυχολογία ενός μικρόκοσμου που αναζητά νόημα ύπαρξης μακριά από τα πολιτικά γεγονότα της εποχής, απέναντι από το Ινισέριν, στην κεντρική Ιρλανδία η αντίδραση στην Αγγλική κατοχή καθώς και ο ιρλανδικός εμφύλιος κορυφώνονται. Η γοητεία του απρόσμενα τρυφερού και χαμηλότονου φιλμ είναι η συναρπαστική πνευματικότητα που εντοπίζεταιστα πιο απλά κομμάτια της καθημερινότητας: η αξία του κληροδοτήματος στο πέρασμα του χρόνου, η απελευθερωτική ενσυναίσθηση και τα καταπιεστικά κοινωνικά στερεότυπα, το νόημα της καλοσύνης και η σημασία της συντροφικότητας, το κυνήγι των ονείρων σε τόπους άγριους κόντρα σε κάθε αντιξοότητα. Κυρίως όμως είναι η ατομική στάση του καθενός, που εν τέλει θα κρίνει αν τα ιρλανδικά πνεύματα θα επιβεβαιώσουν τους μακάβριους χρησμούς τους στο παράλογο παιχνίδι της ζωής που εκτυλίσσεται στο μαγικό Ινισέριν.