Η εξουσία δεν έχει φύλο, αλλά ούτε και ηθική...
Η Λύντια Ταρ είναι μουσικός, συνθέτης και η πρώτη γυναίκα διευθύντρια της φημισμένης Φιλαρμονικής του Βερολίνου. Είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένη και καταξιωμένη, ενώ η δυναμική και το όλο πακέτο της προσωπικότητάς της, την καταστεί μια φημισμένη σταρ της κλασικής μουσικής και όχι μόνον. Ο Τοντ Φηλντ πλάθει μια σαγηνευτική γυναικεία προσωπικότητα που, από τη θέαση της πρώτης σκηνής, σε κάνει να αναρωτιέσαι, αν υπάρχει ένα τέτοιο πρόσωπο στη σκηνή της μουσικής. Είναι κάτι σαν το όνειρο που, επιμένει να έρχεται στον ύπνο σου τακτικά, ένα τοπίο που αναγνωρίζεις με έκπληξη κάθε φορά, που αναζητάς στον ξύπνιο σου, αλλά τελικά δεν υπάρχει.Ο Τοντ Φηλντ, δεν ξέρω αν θέλει να μας μιλήσει για την γυναίκα στην εξουσία, ή να μας μιλήσει για την εξουσία με το εναλλακτικό πρόσωπο μιας γυναίκας πέρα από τα συνηθισμένα. Πάντως δε φαίνεται να είναι μείζον τα τεκταινόμενα της μουσικής και δη της κλασικής, στην εποχή μας. Παρότι δείχνει να είναι αρκετά καλά ενημερωμένος για τον συγκεκριμένο χώρο και καταγράφει με λεπτομέρεια τα διαδραματιζόμενα, από μέσα. Επιλέγει προφανώς σκόπιμα ένα πρόσωπο του λάιφ στάιλ, εκκεντρικό, γοητευτικό, απόμακρο, με σεξουαλικό προσανατολισμό πέρα από τα συνήθη, φιλόδοξο και φυσικά ικανό. Παρακολουθούμε την πορεία της Λύντια Ταρ, σε μιαν αντίστροφη πορεία, από την κορυφή στην πτώση. Απ’ ότι φαίνεται τελικά, η εξουσία δεν έχει φύλο, παρότι τόσο στα γερμανικά, όσο και στα ελληνικά είναι γένους θηλυκού.
Ωστόσο μπορεί και είναι, αδίστακτη, ανήθικη και φαύλη, κατά τα εγνωσμένα. Γι’ αυτό, κατά την γνώμη μου, το ερώτημα του ποιος, δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, αλλά του πως, μπορεί μια κοινωνία να ελέγχει, τους εκλεγμένους της. Η αλλοτρίωση δεν ισχύει μόνο για την Ταρ. Βέβαια ο τραγουδοποιός Χέρμπερτ Γκρούνεμαγιερ, μας έχει δώσει την απάντηση με το τραγούδι «Τα Παιδιά στην Εξουσία». Η Λύντια Ταρ, έχει τη στόφα και την αυτοπεποίθηση του αρχηγού, έχει τη φινέτσα της σταρ, τις βεβαιότητες που απαιτούνται να έχει ένα τέτοιο πρόσωπο, έχει αναμφισβήτητα και την έπαρση της φέρουσας-έχουσας την εξουσία. Βεβαιότητες και έπαρση, θα την οδηγήσουν στην κορυφή, καθότι είναι βασικές προϋποθέσεις, αλλά θα την οδηγήσουν και στα λάθη. Απόρροια των οποίων είναι και η πτώση της.
Λένε πως τελικά, τα πρόσωπα της εξουσίας είναι μοναχικά άτομα. Ναι αυτοί, που έχουν την αίσθηση της ευθύνης, απέναντι στον κόσμο που, διοικούν. Ωστόσο η απόσταση ανάμεσα στο διοικώ και εξουσιάζω είναι μικρή, η διολίσθηση από το διοικώ στο εξουσιάζω, είναι ο κανόνας, με σπάνιες εξαιρέσεις. Η Λύντια θα πάψει να μοιράζεται με τη σύντροφό της κάποια μικρά πράγματα, που αργότερα γίνονται μεγάλα και τέλος γίνονται κατολίσθηση που, παρασύρει τα πάντα. Ο Τοντ Φηλντ καταγράφει με τον δικό του έμμεσο τρόπο, τη σύγχρονη (πραγματική) εξουσία με παράδειγμα μια (μυθοπλαστική) μουσικό, διευθύντρια ορχήστρας που, ωστόσο έχει όλα τα στοιχεία της πολιτικής εξουσίας. Φιλοδοξία, ματαιοδοξία, έπαρση, αίσθηση του αλάνθαστου και του ανίκητου, διαπροσωπικές σχέσεις, ίντριγκες, μηχανορραφίες. Όμως συχνά, πυκνά στο τέλος της διαδρομής ή και στην μέση ελλοχεύει ένας δούρειος ίππος. Εδώ είναι ο έρωτας, καμουφλαρισμένος ή μη.
Ο Φηλντ καταγράφει όχι μόνο την εξουσία αυτή καθαυτή, αλλά και τον περίγυρό της, όπως τα μέσα ενημέρωσης, το ερωτικό στοιχείο σε μια σχέση ώσμωσης με την εξουσία, το θράσος της νιότης, το me too με έναν πλάγιο τρόπο, την λανθασμένη καρτερικότητα και προσδοκία του πολίτη, αλλά και τις υπαρξιακές αναζητήσεις κάθε θνητού, κοινού ή μη. Δε γνωρίζω πόσο κόπο έκανε η Λύντια να φτάσει στην κορυφή, σίγουρα πολύ, αλλά πιθανότατα και χρόνο σημαντικό, καθότι η ζωή μας πεπερασμένη, αλλά ως συνήθως, χρειάστηκε ελάχιστο για να τα χάσει όλα και να βρεθεί στη βάση του βουνού. Το δικό μου συμπέρασμα. Η εξουσία δεν έχει χρώμα, φύλο, σεξουαλική προτίμηση, έχει ματαιότητα, έπαρση, φαυλότητα. Σήμερα και πάντα, μόνο ο μανδύας αλλάζει, άλλοτε είναι αυταρχικός, άλλοτε δημοκρατικός. Και με την δημοκρατική Λεοντή της εποχής μας, μας ξεστρατίζουν, μας χρησιμοποιούν, μας πετούν σαν στυμμένες λεμονόκουπες. Για δείτε τι έγινε και γίνεται με την πανδημία, τον πόλεμο στην Ουκρανία. Μας φορέσανε μάσκες, μας αποξένωσαν, μας οδηγούν σε παγκόσμιο πόλεμο. Και μεις σαν βιασμένο άψυχο κορμί. Αλλά ευτυχώς θα πάρουμε μεγάλη αύξηση την Άνοιξη. Θα μου πείτε, ξέφυγες μεγάλε.
Απαντώ, όχι γιατί στην καλύτερη περίπτωση δεν είμαστε παρά με θράσος διαβιούντες όπως, η Όλγα Μέτκινα η νεαρή τσελίστα της ιστορίας που, παρά τη νίκη της, δε θα αργήσει να καταλάβει την αναλωσιμότητά της. Ή καλύτερα όπως η Φραντζέσκα η βοηθός της Ταρ που, περιμένει καρτερικά κι ελπίζει για τη δική της ώρα, να αναρριχηθεί στην κορυφή. Εις μάτην βέβαια, όπως κι εμείς που, μάλλον ασυνείδητα, περιμένουμε να μας ενταφιάσει η ελπίδα, γιατί αυτό σημαίνει λανθασμένη καρτερικότητα και προσδοκία. Όμως και οι έχοντες την πολιτική εξουσία, μπορεί να έχουν την τύχη της Λύντια Ταρ, αλλά και σε τούτη την περίπτωση, ακόμη μια αναλώσιμη. Και ζωή συνεχίζεται, όπως θέλουν και όχι όπως θέλουμε. Εξάλλου πολλά τα αναλώσιμα της εξουσίας, για να παραμένει η ίδια αλώβητη στο διηνεκές. Με την Καίητ Μπλάνσετ -χάρμα ιδέσθαι, ικανοποιεί στο έπακρο την ηδονοβλεπτική διάθεσή μας,- να κρατά σφιχτά μια από τις 6 υποψηφιότητες για όσκαρ και τους καλούς Νίνα Χος, Νοεμή Μέρλαντ, Σοφί Κάουερ, Μαρκ Στρονγκ. Εξαιρετική η φωτογραφία του Φλόριαν Χόφμαϊστερ.
Γιάννης Γκακίδης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα kemes.wordpress