ΚΑΘΑΡΤΗΡΙΟ - Νίνος Φένεκ Μικελίδης
Ο κόσμος μας, μαζί κι αυτός της σύγχρονης Ελλάδας, με τα καλά και τα κακά του (ιδιαίτερα τα κακά του) ήταν και παραμένει το κύριο θέμα στις ταινίες του Βασίλη Μαζωμένου: από την πρώτη του ταινία, «Μέρες οργής, ένα requiem για την Ευρώπη» (1995) και «Το χρήμα: μια μυθολογία του σκότους», περνώντας από το «Guilt» και τη «10η μέρα» και φτάνοντας ως τις πιο πρόσφατες «Γραμμές» και την «Εξορία» (2019).
Ο κόσμος μιας κοινωνίας απάνθρωπης όπου αυτά που κυριαρχούν είναι το χρήμα, η εκμετάλλευση, η καταπίεση των αδυνάτων, ο ρατσισμός, ο
φασισμός, και ο φονταμενταλισμός, με μια θρησκεία που το ποίμνιο της οδηγεί και ακολουθεί τους καταπιεστές. Ενας κόσμος χωρίς ιδανικά ή ηθικές αξίες, χωρίς την παρουσία του αναγκαίου, λυτρωτικού έρωτα, με τον απλό άνθρωπο να περνάει τη δική του κόλαση, αναμένοντας το «Καθαρτήριο» (βραβευμένο ήδη σε αρκετά φεστιβάλ, από το εκείνο του Βανκούβερ και του Fantasporto μέχρι το 35ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου της Αθήνας), όπως μας πληροφορεί, και μας προετοιμάζει, η νέα του ταινία.
Τη φορά αυτή, ο Μαζωμένος επιλέγει εφτά διαφορετικές ιστορίες για να μας δώσει την εικόνα της σύγχρονης, ταλαιπωρημένης Ελλάδας: ιστορίες με ότι έχουμε βιώσει και βιώνουμε την τελευταία (και όχι μόνο) δεκαετία: με την οικονομική κρίση και την πανδημία, τους μαριονέτες πολιτικούς, τους φανατισμένους παπάδες και τους εξίσου φανατικούς θρησκόληπτους ακόλουθους, τους γραφειοκράτες, τους νεοναζί και τους macho, κρυφοφασίστες συζύγους, τους εκμεταλλευτές της σεξουαλικότητας, με επικεφαλής πάντα τους μπάτσους, που με την εγκεκριμένη απόλυτη βία του κράτους, εργαλειοποιούν τους νόμους για να υποτάξουν τον εξεγερμένο πολίτη. Εφτά ιστορίες που δένονται εύστοχα μεταξύ τους, με τα ίδια συχνά πρόσωπα να παίρνουν διαφορετικό ρόλο (μαζί και κομπάρσου), δημιουργώντας ένα είδος τοιχογραφίας της κόλασης που περνάει καθημερινά ο λαό μας.
Στις ταινίες του, ο Μαζωμένος δεν ακολούθησε ποτέ ένα ρεαλιστικό τρόπο αφήγησης. Ξεκινώντας με ένα καθαρά πρωτοποριακό τρόπο στις πρώτες του ταινίες, ο σκηνοθέτης στράφηκε, στη συνέχεια, σε ένα στιλιζάρισμα που συνδυάζει το ρεαλιστικό με τη φαντασία και το όνειρο, στοιχεία τα οποία, όπως βλέπουμε και στη νέα του αυτή ταινία, δένουν τέλεια με τη φαινομενικά ρεαλιστική καταγραφή συγκεκριμένων γεγονότων (οι καθημερινές διαδηλώσεις, οι αντιδράσεις των φασιστικών ομάδων έξω από εκκλησίες, η επέμβαση των μπάτσων). Όλα δοσμένα με χιούμορ και καυστική σάτιρα (στις σκηνές του ΕΣΥ και της γραφειοκρατίας), με τον Μαζωμένο να αντλεί εικόνες και έμπνευση από τον παγκόσμιο κινηματογράφο (με σκηνές, πάντα ενσωματωμένες στο δικό του προσωπικό στιλ), φέρνοντας στο νου τον Μπουνιουέλ και τον Φελίνι (στις σκηνές στο πορνείο αλλά και εκείνες με τους μπάτσους να προβάρουν τη συμμετοχή τους στο γιορτασμό των 200 χρόνων από το ´21), καθώς και άλλους μεγάλους δημιουργούς, για να μας οδηγήσει εκεί ακριβώς που στοχεύει: στο πέρασμα από τη βασανιστική αυτή πορεία ανάμεσα στην κόλαση προς ένα καθαρτήριο και ένα μέχρι σήμερα χαμένο δυστυχώς παράδεισο. Ένα requiem τη φορά αυτή για την Ελλάδα, ταυτόχρονα και ένα δυνατό πολιτικό μήνυμα, που πολύ σπάνια τα τελευταία χρόνια μας δίνει ο ελληνικός κινηματογράφος.
Νίνος Φένεκ Μικελίδης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα enetpress.gr