ΣΤΗ ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΑΒΑΤΖΙΟ - Παυλίνα Αγαλιανού

Ιταλία, 1600 μ.Χ. Ο Μικελάντζελο Μερίζι, γνωστότερος ως Καραβάτζιο, είναι ένας ιδιοφυής καλλιτέχνης που επαναστατεί ενάντια στους αυστηρούς κανόνες της Συνόδου του Τρέντο σχετικά με την απεικόνιση θρησκευτικών εικόνων, χρησιμοποιώντας πόρνες, κλέφτες και άστεγους ως μοντέλα για τους θρησκευτικούς του πίνακες. Οταν ο Καραβάτζιο καταδικαστεί σε θάνατο έπειτα από μια μονομαχία ερωτικής αντιζηλίας, ο Πάπας Παύλος Ε' αναθέτει σε έναν μυστικό πράκτορα του Βατικανού να διεξαγάγει πλήρη έρευνα γύρω από τον εκκεντρικό καλλιτέχνη, έτσι ώστε να αποφασίσει αν θα του δώσει χάρη. Ο Ανθρωπος - Σκιά ξεκινά τη μυστική του έρευνα για έναν ζωγράφο ο οποίος συναρπάζει, ταράζει και ανατρέπει τα πάντα στη ζωή του, όπως και στην Τέχνη του... Μια Σκιά που θα έχει απόλυτη δύναμη ζωής και θανάτου για τη μοίρα μιας ιδιοφυΐας.

Κοινωνικό θρίλερ εποχής θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς την υπέροχη αυτή ταινία, η οποία μέσα από την ιστορία καταδίωξης του σπουδαίου ζωγράφου μάς αποκαλύπτει όλες τις κοινωνικές συνθήκες της εποχής. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από την προσθήκη του μοναδικού φανταστικού χαρακτήρα, του Ανθρώπου - Σκιά, που πάνω στη δράση του στήνεται όλη η ραχοκοκαλιά της εξιστόρησης της ζωής του Καραβάτζιο. Μέσα από τη βιογραφία του ζωγράφου αντιλαμβανόμαστε τον καταλυτικό ρόλο της παπικής Εκκλησίας τόσο στη διαμόρφωση των ηθικών αξιών όσο και στην Τέχνη. Το πώς οι ευγενείς ήταν «μαικήνες» - εκμεταλλευτές των καλλιτεχνών - συνδιαμορφωτές του περιεχομένου της Τέχνης της περιόδου. Αντιλαμβανόμαστε ότι η έννοια της καλλιτεχνικής ελευθέριας δεν υπήρχε στο λεξικό της εποχής, και όποιος την ασπαζόταν γινόταν αντιφρονούντας και το πλήρωνε ακριβά.

Ιδιαίτερη στιγμή μέσα στο έργο είναι η συνάντηση του Καραβάτζιο με τον Τζορντάνο Μπρούνο, η οποία δεν είναι η πρώτη φορά που εξιστορείται αλλά δεν είμαστε βέβαιοι για το γεγονός αυτό καθαυτό. Ακόμα κι αν δεν έγινε αυτή η συνάντηση, όμως, είναι σπουδαία προσθήκη στην ταινία, αφού η Ιερά Εξέταση εκείνη την περίοδο καταδίκασε στην πυρά τον σπουδαίο φιλόσοφο. Σκηνοθετικά, φωτογραφικά και σκηνογραφικά η ταινία είναι χάρμα οφθαλμών, οι δε ερμηνείες των βασικών πρωταγωνιστών, Ρικάρντο Σκαμάρτσιο και Λουί Γκαρέλ, εκπληκτικές. Το τέλος της χρονιάς μάς επιφύλαξε μία από τις ωραιότερες ταινίες της.

Παυλίνα Αγαλιανού
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα rizospastis.gr