Πολυεπίπεδη και ιδιαίτερη, η τελευταία ταινία του Σουηδού, αιγυπτιακής καταγωγής σκηνοθέτη και σεναριογράφο Ταρίκ Σαλέχ («Κάιρο εμπιστευτικό»), έχει ως βασικό σκηνικό χώρο το Αλ Αζχάρ, το Κέντρο Ισλαμικής Μάθησης που δημιουργήθηκε στο Κάιρο της Αιγύπτου από τους Φατιμίδες και που ανέκαθεν οι εκεί κυβερνήσεις έχουν προσπαθήσει να ελέγξουν χωρίς όμως επιτυχία.
Κράτος εν κράτει στην κυριολεξία, το Αλ Αζχάρ θα γίνει η αρένα μιας σύνθετης ιστορίας μέσω της οποίας, έχοντας ως βάση το ανθρώπινο στοιχείο, ο Σαλέχ αποπειράται έναν ευρύτερο σχολιασμό γύρω από ένα σωρό μουσουλμανικά ζητήματα – και τα καταφέρνει θαυμάσια. Oλα θα ξεκινήσουν από τον θάνατο του μεγάλου Ιμάμη που θα πρέπει να αντικατασταθεί – αν και το ερώτημα είναι από ποιόν;
Ο Πρόεδρος της χώρας θέλει κάποιον που να μπορεί να χειρίζεται, λαοφιλής όμως είναι ένας άλλος, ένας τυφλός, οπότε ήδη δημιουργείται ένα πρόβλημα ισορροπίας ανάμεσα στην πολιτική και την θρησκεία, των οποίων οι σχέσεις είναι εύθραυστες και ένας εμφύλιος πόλεμος μπορεί ανά πάσα στιγμή να ξεσπάσει. «Η εξουσία είναι ένα σπαθί με δύο όψεις – μπορεί εύκολα να σου κόψει το χέρι» όπως πολύ σωστά ακούμε κάποια στιγμή.
Και αυτό δεν θα είναι το μόνο θέμα στην ατζέντα του Σαλέχ όπου θα βρούμε επίσης το ζήτημα των τζιχάντ, το ζήτημα της διγαμίας στην κορυφή της θρησκευτικής ελίτ, το ζήτημα της κατασκοπίας μέσα στο Κέντρο όπως και εκείνο της κατάχρησης εξουσίας από την Κρατική Ασφάλεια της χώρας. Το αποτέλεσμα είναι ένας απίστευτος και ελκυστικά κινηματογραφημένος δαίδαλος από προδοσίες, φόνους και πισώπλατα χτυπήματα με συνδετικό κρίκο έναν πρωτοετή φοιτητή από την επαρχία.
Είναι ο Αδάμ (Ταουφίκ Μπαρχόμ), γιος ψαρά, ο οποίος έχει περάσει στην σχολή γεμάτος όνειρα που θέλει να υλοποιηθούν – αλλά που να’ξερε; Οπως η ίδια η ταινία, έτσι και αυτός προσπαθεί να ισορροπήσει πάνω σε τεντωμένο σχοινί, στην μέση όχι μιας αλλά πολλών πλεκτανών από την στιγμή που αναγκάστηκε να γίνει ο πληροφοριοδότης της Κρατικής Ασφάλειας έχοντας στρατολογηθεί από έναν συνταγματάρχη (Φάρες Φάρες).
Η μεταξύ επαφή τους είναι η μοναδική νότα αληθινής ανθρωπιάς σε αυτήν την κυνική και άγρια ταινία, ένα γνήσιο (και ασυνήθιστο) πολιτικό θρίλερ της πρώτης γραμμής που βραβεύθηκε για το σενάριό του στο τελευταίο φεστιβάλ των Καννών.
Γιάννης Ζουμπουλάκης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα tovima.gr