Τρία χρόνια από την «Αναπαράσταση», με τις «Μέρες του ‘36» ο διεθνούς φήμης σκηνοθέτης, επιχειρεί να αναγνώσει την Ιστορία με μια καθαρά πολιτική ταινία η οποία όμως κατάφερε να ξεπεράσει τον σκόπελο της λογοκρισίας αφού προβλήθηκε το Δεκέμβριο του 1974! Ο ευφυής Αγγελόπουλος, απέφυγε οποιαδήποτε αναφορά η οποία θα του δημιουργούσε πρόβλημα. Δεν αναφέρονται πουθενά λέξεις όπως «κομμουνισμός», «δημοκρατία», «ελευθερία», «αντίσταση», «πολιτικοί κρατούμενοι» κ.λπ. αν και όλα αυτά υπάρχουν στην ταινία. Δεν αναφέρονται ούτε ονόματα πολιτικών ούτε ονόματα κομμάτων. Ούτε κι ο χρόνος είναι με σαφήνεια προσδιορισμένος. Όλα υπάρχουν με τρόπο υπαινικτικό, κεκαλυμμένο, με μία αφήγηση αφαιρετική, ελλειπτική που θα μπορούσε κάλλιστα να είναι αστυνομική ταινία: ένας υπόδικος πιάνει έναν όμηρο και απειλεί να τον σκοτώσει αν δεν τον αφήσουν ελεύθερο.
Η αισθητική του Αγγελόπουλου αρχίζει να σχηματοποιείται με τις «Μέρες του ‘36». Η αισθητική του υπαινιγμού, της αφαίρεσης, της απομάκρυνσης και της αποστασιοποίησης. Των μακρινών αργών πλάνων, της κάμερας-παρατηρητή, πλάνα στα οποία ο σκηνοθέτης θέλει να περιλάβει όσο περισσότερη Ιστορία μπορεί.
Αυτό είναι το στοχαστικό σινεμά, που βουτάει βαθιά, θέτει ερωτήσεις και αναζητά απαντήσεις. Το σινεμά της διανοητικής έντασης, της συναισθηματικής αποδόμησης, της ποιητικής διάθεσης. Το οποίο εντυπώνεται με τη δύναμη των εικόνων του, το οποίο δεν βιάζεται και η κάθε λήψη, το κάθε πλάνο αγγίζουν τη τελειότητα του αψεγάδιαστου, είναι καλοδουλεμένα, χωρίς τίποτε περιττό. Από μόνα τους να αποτελούν πραγματικά έργα τέχνης.
Στράτος Κερσανίδης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα kersanidis.wordpress.com