Να, πως έγινα σκηνοθέτης!
Ο βασιλιάς Μίδας της Φρυγίας, που έζησε τον 7ο αιώνα π.Χ. έμεινε γνωστός για την ικανότητά του να μετατρέπει σε χρυσάφι ό,τι έπιανε με τα χέρια του. Κάτι αντίστοιχο, κατ’ αναλογία, βέβαια, στη σύγχρονη εποχή και όχι ως μύθος αλλά ως πραγματικότητα, αποτελεί στο χώρο του κινηματογράφου ο Στίβεν Σπίλμπεργκ.
Ο διάσημος αμερικανός σκηνοθέτης δεν διαθέτει το μαγικό άγγιγμα του Μίδα αλλά την ικανότητα να γοητεύει το κοινό με τις ταινίες του. Τι δικό του «άγγιγμα» είναι ο τρόπος που ξέρει να διηγείται ιστορίες. Κατά την άποψή μου ο Σπίλμπεργκ είναι ένας από τους καλύτερους -αν όχι ο καλύτερος- αφηγητές στην ιστορία του κινηματογράφου! Με ό,τι καταπιάνεται το μετατρέπει σε ένα κινηματογραφικό κόσμημα το οποίο γοητεύει το κοινό με τη λάμψη του αφηγηματικού του ρυθμού! Είναι ένας σκηνοθέτης ο οποίος αξιοποιεί με τον καλύτερο τρόπο και μέχρι τελευταίας δεκάρας τα χρήματα που επενδύονται στις ταινίες του. Ο μεγάλος παραμυθάς του Χόλιγουντ, λοιπόν, είναι πάλι εδώ με την νέα του ταινία «The Fabelmans» η οποία ήταν και η ταινία έναρξης στο φετινό 63ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης όπου την είδα και την καταευχαριστήθηκα!
Η οικογένεια Φέιμπελμαν είναι η οικογένεια του Σπίλμπεργκ και ο μικρός Σαμ είναι ο Στιβεν. Μια αυτοβιογραφική ταινία όπου ο σκηνοθέτης αφηγείται τα παιδικά και τα νεανικά του χρόνια και το πως αποφάσισε να ακολουθήσει το δρόμο του σινεμά!
Ο μικρός, λοιπόν, Σαμ Φέιμπελμαν μεγαλώνει με τη μητέρα του που είναι πιανίστρια, τον πατέρα του που είναι μηχανικός, τις αδελφές του και τον συνεργάτη και καλύτερο φίλο του πατέρα του, ο οποίος είναι και πολύ καλός φίλος της μητέρας του. Παρακολουθούμε τον Σαμ και το πως γοητεύτηκε όταν είδε την πρώτη του ταινία και από τότε αποφάσισε πως δεν θα ασχοληθεί με τίποτε άλλο στη ζωή του αλλά μόνον με τον κινηματογράφο!
Όλα ξεκίνησαν όταν μικρό παιδί πήγε στο σινεμά με τους γονείς του. Εκεί ο Σαμ εντυπωσιάστηκε από μια σκηνή της ταινίας στην οποία ένα τρένο συγκρούεται με ένα αυτοκίνητο. Η εικόνα εκείνη του εντυπώθηκε τόσο βαθιά στο μυαλό που δεν τον άφησε σε ησυχία. Έτσι αποφάσισε να την αναπαραστήσει με το ηλεκτρικό του τρενάκι, ένα αυτοκινητάκι και μια ερασιτεχνική κάμερα που του πήρε δώρο ο πατέρας του! Έτσι ο μικρός Σαμ ανακάλυψε τη μαγεία του σινεμά. Από τότε η κινηματογραφική μηχανή έγινα προέκταση του χεριού του. Την είχε πάντα μαζί του κινηματογραφώντας στιγμιότυπα της οικογενειακής ζωής. Μια μέρα μοντάροντας τα πλάνα από μια οικογενειακή εκδρομή ανακάλυψε ένα μυστικό. Ήταν κάτι τραυματικό αλλά εξαιτίας αυτού του γεγονότος, που οδήγησε ρήξη την οικογένεια, ανακάλυψε και κάτι άλλο, κάτι που τον γοήτευσε: την αλήθεια και το ψέμα των εικόνων! Το πως, δηλαδή, με το μοντάζ μπορείς να φτιάξεις μια ιστορία όπως θέλεις, χρησιμοποιώντας τα πλάνα που θέλεις και στη θέση που θέλεις ώστε να φανεί η δική σου αλήθεια που μπορεί, όμως, να είναι ψεύτικη! Και ενώ οι γονείς του χωρίζουν ο Σαμ δεν το βάζει κάτω και με τη βοήθεια του πατέρα του, αποφασίζει να ακολουθήσει το δρόμο του.
Όπως προανέφερα ο Σπίλμπεργκ ξέρει πολύ καλά την τέχνη της αφήγησης. Ο μέγας αφηγητής του Χόλιγουντ γνωρίζει πως να δώσει ρυθμό και ζωντάνια και να κάνει την ιστορία του γοητευτική. Και βέβαια ξέρει πως να προσεγγίσει τους χαρακτήρες του, να τους κάνει ανθρώπινους, να δώσει τις δραματικές δόσεις που χρειάζεται ο θεατής μαζί με το ανάλογο χιούμορ. Να γίνεται άλλοτε τρυφερός κι άλλοτε σκληρός ιδίως εκεί που αναφέρεται στον αντισημιτισμό και το ρατσισμό, θύμα του οποίου έπεσε κι ο Σαμ, άρα κι ο ίδιος.
«Οι Φέιμπελμανς» είναι μια ταινία για το σινεμά και τη γοητεία που ασκεί, κατ’ αρχήν, στους ίδιους τους δημιουργούς. Και φυσικά στους θεατές που κάποιοι από αυτούς επιλέγουν να πάρουν την κάμερα στο χέρι! Είναι μια ταινία χορταστική που δεν καταλαβαίνεις πως περνούν τα 150 λεπτά που είναι η διάρκειά της.
Ο Πολ Ντέινο, στο ρόλο του πατέρα, είναι συγκλονιστικός. Εξίσου καλή και η Μισέλ Γουίλιαμς στο ρόλο της μητέρας. Χωρίς αυτό να σημαίνει πως οι υπόλοιποι ηθοποιοί υστερούν. Εκείνος όμως ο οποίος, κατά την άποψή μου, κλέβει την παράσταση, είναι ο Ντέιβιντ Λιντς ο οποίος κάνει έναν μικρό αλλά καθοριστικό ρόλο. Ο γνωστός σκηνοθέτης ερμηνεύει το διάσημο συνάδελφό του Τζον Φορντ, η συνάντηση του οποίου με τον Σαμ Φέιμπελμαν (ή Στίβεν Σπίλμπεργ) υπήρξε καθοριστική στην απόφαση του τελευταίου να γίνει σκηνοθέτης.
Στράτος Κερσανίδης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα kersanidis.wordpress.com