Διάσημος δημοσιογράφος – ντοκιμαντερίστας επιχειρεί μία ενδοσκοπική ματιά συμφιλίωσης με την προσωπική του ζωή, την επαγγελματική του καριέρα και την εθνικότητά του.
Είχα πολλά χρόνια να εγκαταλείψω κινηματογραφική αίθουσα πριν ολοκληρωθεί η προβολή μιας ταινίας! Σε όλο αυτό το διάστημα, βέβαια, έχω υποστεί ανομολόγητη φρίκη, ψυχικό μαρτύριο και σωματικό πόνο. Ίσως όχι τυχαία, η προηγούμενη που θυμάμαι πραγματικά έντονα ήταν εκείνη της πρεμιέρας του «Biutiful» στο Φεστιβάλ Καννών του 2010. Επίσης σε σκηνοθεσία του Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου.
Αν και (όπως έχω δηλώσει ξανά στο παρελθόν) δεν το θεωρώ τίμιο να γράφω κριτική για φιλμ το οποίο δεν παρακολούθησα στο σύνολό του, ομολογώ πως η σχεδόν μιάμιση ώρα που άντεξα από το «Μπάρντο» ήταν υπεραρκετή ώστε να είμαι βέβαιος ότι πρόκειται περί αδιανόητης μαλακίας ναρκισσιστικού εκτροχιασμού του δημιουργού της. Αφηγηματικά, μιλάμε για κάτι το κυριολεκτικά ανύπαρκτο, μία υπερφίαλη συρραφή από άσχετες μεταξύ τους σεκάνς, μερικές από τις οποίες αναζητούν «δικαιολογίες» για να σταθούν σαν οπτικοποιημένα όνειρα, δίνοντας τη σειρά τους σε «εξωτερικευμένους» μονολόγους κρίσης ταυτότητας που αγγίζουν την ύπαρξη, την καριέρα και την μεξικανική ταυτότητα του Ινιάριτου.
Υπάρχει μία λανθάνουσα ροπή προς το φαρσικό και το σουρεαλιστικό από την πρώτη στιγμή που ξεκινά η ταινία, με τη γέννηση ενός παιδιού του ήρωα, το οποίο (ως βρέφος) ενημερώνει το νοσοκομειακό προσωπικό ότι δεν επιθυμεί να ζήσει σ’ έναν τόσο σκατένιο κόσμο και… επανατοποθετείται στη μήτρα της μητέρας του! Πρόλαβα να δω ακόμη μία σχετική σκηνή, όπου το ζευγάρι ήταν έτοιμο να κάνει σεξ, αλλά το κεφαλάκι του «αγέννητου» μωρού πεταγόταν από το αιδοίο της γυναίκας!
Επειδή υπάρχουν (από νωρίς) διάφορες πολιτικές νύξεις που αφορούν στο Μεξικό και την Ιστορία του, υπέθεσα πως ο Ινιάριτου «την είδε» Λουίς Μπουνιουέλ περιόδου «Το Φάντασμα της Ελευθερίας» (1974), αλλά με μία (όλο και πιο) επιδειξιομανή φαντασμαγορία που έφερνε στο νου την παρακμή του φελινικού σύμπαντος των τελών του ’70. Δεν ήταν σωστό το σκεπτικό / υποψία μου. Το «Μπάρντο» είναι απλά μια κενή φούσκα που σκάει απανωτές φορές στα μούτρα του θεατή, δοκιμάζοντας την αντοχή του. Και τίποτε άλλο. Σταδιακά, το αξιοπερίεργο (και όχι τόσο γκροτέσκο όσο, ίσως, το κουβαλούσε στο μυαλό του) της θέασης μετατρέπεται σε εξαντλητικό και η διαρκής (και αποκλειστική για όσο είδα) χρήση του ευρυγώνιου σε κάνει να νιώθεις την κανονικότατη αποκαθήλωση του «φαντεζί» στην εικόνα. Στο άκουσμα του τρίτου (!) τραγουδιού μιας μεγάλης χορευτικής σεκάνς σε πανηγυρτζίδικο dancefloor, τα μάζεψα κι έφυγα…
Δεν με κράτησε καθόλου το «ονειρικό» της ματιάς του Ινιάριτου. Ήταν σκέτα εφιαλτικό ως κινηματογραφική εμπειρία. Όσο κι αν προσπαθούσαν να με δελεάσουν οι αμπελοφιλοσοφίες των φλύαρων τσιτάτων του Ινιάριτου και του συν-σεναριογράφου του (του ιδίου εγκληματία με τα «Biutiful» και «Birdman»), το περιεχόμενό τους ήταν τόσο ρηχό όσο εκείνο το ελαφρώς πλημμυρισμένο βαγόνι τρένου (και το διαμέρισμα του ήρωα κατόπιν) σε μία από τις πρώτες «φανταστικές» (#sarcasm) σκηνές του αδικαιολόγητα πολύωρου «Μπάρντο». Γι’ αυτό το τελευταίο, δε, υπάρχει λογική εξήγηση: μιλάμε για παραγωγή του Netflix, αυτού του «σωσιβίου» τελειωμένων «δημιουργών», που δεν επεμβαίνει στα «καλλιτεχνικά οράματά» τους, αρκεί να έχει στον κατάλογό του ταινίες με… (πάλαι ποτέ) σπουδαίες υπογραφές. Τα υπόλοιπα θα τα διαπιστώσετε τον επόμενο μήνα, όταν το έργο θα είναι διαθέσιμο και μέσω της ομώνυμης τηλεοπτικής πλατφόρμας. Μονάχα μην έχετε πρόσβαση σε μπαλκόνια τότε…
Δεν έχω κάτι άλλο σοβαρό ή «θεωρητικό» να γράψω για ένα τέτοιου μεγέθους αίσχος. Αυτά είναι για ταινίες που το «σηκώνουν».
ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ;
Δεν είναι σινεμά αυτό το πράμα. Είναι σαν να βρέχει κουράδες και να μην έχεις ούτε ομπρέλα, ούτε υπόστεγο να σταθείς από κάτω.
Ηλίας Φραγκούλης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα freecinema.gr