Τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται.
Διαβάζω πως «το φαινόμενο Kerr είναι ένα φαινόμενο στο οποίο ο δείκτης διάθλασης ενός υλικού αλλάζει λόγω ενός ηλεκτρικού πεδίου και η μεταβολή του δείκτη διάθλασης είναι ανάλογη προς το τετράγωνο του εφαρμοζόμενου ηλεκτρικού πεδίου» και, φυσικά, δεν καταλαβαίνω λέξη! Υποθέτω, χωρίς να είμαι σίγουρος, πως ο Ταϊφούν Πιρσελίμογλου εμπνεύστηκε τον τίτλο της ταινίας του από το συγκεκριμένο φαινόμενο, κάτι το οποίο εφόσον ισχύει, περιγράφει με ακρίβεια τα όσα εκτυλίσσονται επί της οθόνης. Γιατί η ιστορία που αφηγείται ο πολύ σημαντικός τούρκος σκηνοθέτης μοιάζει με διαθλώμενη πραγματικότητα, δηλαδή με οπτική απάτη η οποία παραπλανεί και δημιουργεί την αίσθηση του πραγματικού χωρίς όμως να είναι!
Εν τω μεταξύ στην πόλη έχει περιοριστεί η κυκλοφορία, ένοπλοι περιπολούν στους δρόμους και ελικόπτερα πετούν ελέγχοντας την κατάσταση. Οι αρχές έχουν αυστηρά πάρει μέτρα επειδή κυκλοφορούν επικίνδυνα σκυλιά τα οποία επιτίθενται στους ανθρώπους. Υπάρχει μια γενικότερη ανασφάλεια και ένας αδιόρατος φόβος που αρχίζουν να σιγά-σιγά να αναμειγνύονται με μια σειρά από παράδοξα γεγονότα. Ο άνδρας συναντά διάφορους ανθρώπους οι οποίοι τον γνωρίζουν ως «γιο του ράφτη», εκείνος όμως δεν τους θυμάται. Ταυτόχρονα τον προειδοποιούν να προσέχει τις «τρύπες» οι οποίες αρχίζουν να εμφανίζονται σε διάφορα σημεία! Μια μέρα, και ενώ έχει επισκεφτεί το ραφείο του πατέρα του, εμφανίζεται ο δολοφόνος για να πάρει ένα κοστούμι που παρήγγειλε πριν από 1 χρόνο! Και τα παράδοξα αρχίζουν να γίνονται όλο και περισσότερα. Όπως το γεγονός ότι βλέπει τη γυναίκα του θύματος να συνομιλεί με το δολοφόνο, τους διάφορους ανθρώπους που γνώρισε να τον καλούν σε μια συνάντηση που μοιάζει με ανάκριση κ.λπ. Κι όσο περνάει ο καιρός όλοι μοιάζουν να μη θυμούνται το γεγονός του φόνου ενώ ο άνδρας πληροφορείται πως έχει ξεκινήσει έρευνα εναντίον του, χωρίς όμως να γνωρίζει κανείς το λόγο! Κι όλα αυτά ενώ συνεχώς τον ρωτούν αν φοβάται τα σκυλιά και ποια είναι η γνώμη του για την κατάσταση στη χώρα!Ένας άνδρας φτάνει στην πόλη που γεννήθηκε για τη κηδεία του πατέρα του. Ενώ ετοιμάζεται να επιστρέψει γίνεται μάρτυρας ενός φόνου στις τουαλέτες του σιδηροδρομικού σταθμού. Έχει δει το πρόσωπο του δολοφόνου και πηγαίνει αμέσως στην αστυνομία για να καταγγείλει το γεγονός. Ο διοικητής της τοπικής αστυνομίας του ζητά να παραμείνει στην πόλη μέχρις ότου διαλευκανθεί η υπόθεση. Στο νεκροτομείο όπου οδηγήθηκε για να αναγνωρίσει το πτώμα του θύματος, συναντά μια γυναίκα. Θα την ξανασυναντήσει στο σπίτι του όπου θα του εξηγήσει πως είναι γυναίκα του θύματος αλλά και πως τα τελευταία 3 χρόνια φρόντιζε τον πατέρα του.
Ο Ταϊφουν Πιρσελίμογλου με την ταινία του «Kerr», η οποία είναι βασισμένη σε δικό του βιβλίο δημιουργεί ένα σκοτεινό κι ασφυκτικό καφκικό περιβάλλον, μέσα στο οποίο βυθίζεται ο ήρωάς του. Ένας άνθρωπος ο οποίος μοιάζει να έχει παρασυρθεί από έναν στρόβιλο παραδοξοτήτων και κινείται στο αβέβαιο διάστημα μεταξύ του αληθινού και του φανταστικού ή ισορροπεί επάνω στη λεπτή γραμμή η οποία χωρίζει το λογικό από το παράλογο. Που, βέβαια, δεν είναι σε θέση να γνωρίζει κανείς καθώς τα όρια δεν είναι ξεκαθαρισμένα και τα γεγονότα φαίνεται να διαθλώνται και να αποκτούν εντελώς διαφορετική σημασία από εκείνη που αντιλαμβάνεται ο ήρωάς μας.
Η ταινία είναι ένα θρίλερ γεμάτο ανατροπές πίσω από τις οποίες κρύβεται η σουρεαλιστική αντίληψη των πραγμάτων, όπως θέλει να την παρουσιάσει ο σκηνοθέτης. Ένας μοναχικός άνδρας. Ένας άνδρας ο οποίος άγεται και φέρεται, εγκλωβισμένος σε ένα περιβάλλον που χωρίς να ασκεί εμφανή βία εναντίον του, τον καταβροχθίζει αργά-αργά και τον εγκλωβίζει. Ένα τρομακτικό νουάρ στο οποίο ο ήρωας βρίσκεται αντιμέτωπος με μια αόρατη εξουσία η οποία αποφασίζει χωρίς ο ίδιος να μπορεί να αντιληφθεί τον τρόπο λειτουργίας αυτού του παράλογου συστήματος. Το οποίο, εν τέλει δεν είναι και τόσο παράλογο αλλά έτσι θέλει να φαίνεται, γιατί μόνον έτσι μπορεί να επιβάλλει τη δύναμή του στους ανθρώπους. Γιατί, τελικά, ο ιδιοφυής Πιρσελίμογλου, χρησιμοποιώντας διάφορα τεχνάσματα τα οποία διαθλούν την πραγματικότητα, επί της ουσίας μας μιλά για την πραγματικότητα αυτή καθ’ αυτή. Δηλαδή για ένα καθεστώς τρόμου, για μια πολιτική εξουσία η οποία επιβάλλεται στους ανθρώπους αφού πρώτα τους έχει οδηγήσει στο σημείο χωρίς επιστροφή και τους έχει μετατρέψει σε άβουλα όντα. Μια πολιτική αλληγορία, λοιπόν, για την κατάσταση στην Τουρκία του Ερντογάν. Παράλληλα ο τούρκος σκηνοθέτης αποδεικνύεται και προφητικός, καθώς η ταινία του ολοκληρώθηκε όταν ξέσπασε η πανδημία και άρχισαν οι διάφορες χώρες, η μία μετά την άλλη, να μπαίνουν σε καραντίνα.
Συγκλονιστική ταινία που βλέπεται με κομμένη την ανάσα, με υποβλητική σκηνοθεσία, σχεδόν υπνωτιστική, η οποία οδηγεί με βήματα αργά μέχρι το φινάλε. Εκεί όπου πλέον, ο ήρωάς μας γίνεται βορά του αδηφάγου συστήματος, του καθεστωτικού λεβιάθαν ο οποίος είναι πάντοτε πεινασμένος κι έτοιμος να σε καταπιεί!
Η ταινία «Kerr», του Ταϊφούν Πιρσελίμογλου, αποτελεί συμπαραγωγή των Gataki Films (Τουρκία), Bad Crowd (Ελλάδα) και Arizona Productions (Γαλλία) με την υποστήριξη του Τουρκικού Υπουργείου Πολιτισμού, του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, του ΕΚΟΜΕ, του CNC, του Creative Europe Media και του Eurimages.
Η διεύθυνση φωτογραφίας είναι του Ανδρέα Σινάνου, ο οποίος έχει συνεργαστεί με τον Πιρσελίμογλου σε πάνω από 10 ταινίες. Εκτός όμως από τον Σινάνο, υπάρχει κι άλλη ελληνική παρουσία. Πρόκειται για τον Νίκο Κυπουργό ο οποίος έγραψε τη μουσική της ταινίας και για την οποία, ο έλληνας συνθέτης, βραβεύτηκε στο 58ο Φεστιβάλ της Αττάλειας που έγινε τον προηγούμενο χρόνο. Βραβείο μουσικής όμως, για ταινία του Πιρσελίμογλου, το «Δεν είμαι αυτός», είχε κερδίσει και ο Γιώργος Κουμεντάκης το 2014, στο 33ο Φεστιβάλ της Κωνσταντινούπολης, στην οποία η διεύθυνση φωτογραφίας ήταν πάλι του Ανδρέα Σινάνου και παραγωγός πάλι ο Νίκος Μουστάκας.
Ο Ταϊφουν Πιρσελίμογλου κέρδισε στην Αττάλεια το βραβείο σκηνοθεσίας, «για τη δημιουργία μιας δυστοπικής ατμόσφαιρας που τροφοδοτεί μια βαθιά αίσθηση φόβου και ανησυχίας, για τη λεπτή αλληλεπίδραση της κινηματογραφίας και της καλλιτεχνικής σκηνοθεσίας και για την εντυπωσιακή και σχολαστική χρήση κινηματογραφικών εργαλείων», σύμφωνα με το σκεπτικό της κριτικής επιτροπής.
Το ίδιο βραβείο (σκηνοθεσίας), κέρδισε και πριν από μερικές μέρες στο 41ο Φεστιβάλ της Κωνσταντινούπολης. Στο ίδιο φεστιβάλ, η Νάταλι Γιέρες, τιμήθηκε για τη δουλειά της στο «Kerr», με το βραβείο Καλλίτερης Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης.
Στράτος Κερσανίδης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα kersanidis.wordpress.com