Μια γυναίκα αποφασισμένη
Από τις 8 Φεβρουαρίου 1998 έως τις 11 Ιουνίου 1999, οι δυνάμεις του Ομοσπονδιακού Στρατού της Γιουγκοσλαβίας (που περιελάμβανε τότε τη Σερβία και το Μαυροβούνιο) συγκρούστηκαν με τον Απελευθερωτικό Στρατό του Κοσυφοπεδίου (Ου Τσε Κα), που υποστηρίχθηκε αεροπορικά από δυνάμεις του ΝΑΤΟ και από ξηράς από την Αλβανία. Το τέλος του πολέμου αυτού, ο οποίος υπήρξε συνέχεια των αιματηρών εμφύλιων συρράξεων στην πρώην Γιουγκοσλαβία, άφησε χιλιάδες θύματα μεταξύ των μαχητών αλλά και των αμάχων. Επίσης βρήκε πολλές γυναίκες να έχουν χάσει τους άντρες τους, αρκετοί από τους οποίους ήσαν αγνοούμενοι.
Μια τέτοια γυναίκα είναι η Φαρίε, η οποία ζει σε ένα χωριό μαζί με τον πεθερό της, την κόρη και το γιό της. Η ίδια προσπαθεί να εξασφαλίσει τα προς το ζην, εκτρέφοντας μερικά μελίσσια και πουλώντας το μέλι, Όμως οι ανάγκες μεγαλώνουν και έτσι αποφασίζει να ξεκινήσει τη δική της επιχείρηση μαζί με άλλες γυναίκες που κι εκείνες έχουν χάσει τους συζύγους της.
Αποφασισμένη να πάρει τη ζωή στα χέρια της, έρχεται σε μια πρώτη σύγκρουση με τη συντηρητική, ανδροκρατούμενη κοινωνία του χωριού, κάνοντας μαθήματα και βγάζοντας άδεια οδήγησης. Το επόμενο βήμα είναι να στήσει μια επιχείρηση η οποία θα παράγει αϊβάρ (είδος σάλτσας από κόκκινες πιπεριές). Από τη στιγμή εκείνη θα βρεθεί απέναντι σε ένα τείχος αντιδράσεων, ακόμη και βίαιων, από την κλειστή πατριαρχική κοινωνία του χωριού. Μέχρι και σεξουαλική επίθεση θα δεχτεί από έναν προμηθευτή της. Το κλίμα είναι τέτοιο που οι υπόλοιπες γυναίκες τρομοκρατημένες, αρνούνται να συνεργαστούν μαζί της. Εκείνη όμως θα συνεχίσει απτόητη και αποφασισμένη να σπάσει τον φαύλο κύκλο της πατριαρχίας και έτσι ξεκινά την επιχείρησή της με τη βοήθεια μιας μεγαλύτερής της γυναίκας. Την ίδια ώρα που συμβαίνουν αυτά, η Φαρίε προσπαθεί να βρει ίχνη του αγνοούμενου συζύγου της. Τελικά η δυναμική αυτή γυναίκα αποδεικνύεται πολύ σκληρή για να υποκύψει και αποφασίζει να συγκρουστεί κατά μέτωπο με τις κυρίαρχες αντιλήψεις που επικρατούν στο περίγυρο του χωριού της.
Μια ταινία η οποία κοιτάζει κατά πρόσωπο τις κοινωνικές δομές οι οποίες ακόμη και σήμερα κυριαρχούν και έχουν βαθιές ρίζες σε πολλά μέρη του κόσμου. Αυτό που μας λέει η σκηνοθέτιδα, Μπλέρτα Μπασόλι, είναι πως για να αλλάξουν οι βαθιά ριζωμένες αυτές αντιλήψεις, για να χτυπηθούν οι πατριαρχικές δομές, χρειάζεται επιμονή, δυναμισμός, αντίσταση και σύγκρουση. Μοναδικός δρόμος είναι η αποφασιστικότητα η οποία στη συνέχεια –όπως βλέπουμε και στην ταινία- φέρνει την αλληλεγγύη και τη συνεργασία.
Με λιτή σκηνοθεσία και με ρεαλιστική ματιά, η Μπασόλι δημιουργεί μια ταινία-ύμνο στις γυναίκες που έχουν τα κότσια να αγνοήσουν τις αντιδράσεις, να προχωρήσουν με αποφασιστικότητα, να νικήσουν τον φόβο και να κοιτάξουν μπροστά, προς την επόμενη μέρα. Σε ένα δεύτερο επίπεδο, έχουμε μια ταινία για τις πληγές που αφήνει ο πόλεμος, για το συλλογικό τραύμα που πρέπει να αντιμετωπίσουν οι άνθρωποι. Σκληρή και συγκινητική ματιά από μια σκηνοθέτιδα η οποία με την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της καταφέρνει να μιλήσει χωρίς μισόλογα και περιστροφές για μια πραγματικότητα που υπάρχει στην πατρίδα της.
Ιδανική στο ρόλο της Φαρίε, η Ίλκα Γκάσι, με τα έντονα χαρακτηριστικά της να προσδίδουν την αποφασιστικότητα την οποία χρειάζεται να εκπέμπει ο ρόλος της.
Η ταινία «Η βασίλισσα της κυψέλης» (Hive), της Μπλέρτα Μπασόλι, είναι βασισμένη σε πραγματική ιστορία. Προβλήθηκε στο Φεστιβάλ του Σάντανς όπου κέρδισε το μεγάλο βραβείο της επιτροπής, το βραβείο σκηνοθεσίας και το βραβείο κοινού. Το βραβείο κοινού κέρδισε και στο τμήμα Ματιές στα Βαλκάνια στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Στράτος Κερσανίδης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα kersanidis.wordpress.com