Ανισότητα, διαφθορά, βία
Το Μεξικό είναι μια χώρα με υψηλούς δείκτες εγκληματικότητας. Μεγάλη μάστιγα για τη χώρα αποτελούν τα καρτέλ ναρκωτικών, ενώ σημειώνονται καθημερινά περίπου 200 απαγωγές, πολλές από τις οποίες αφορούν παιδιά! Παρά τις προσπάθειες των μεξικανικών κυβερνήσεων, να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα και να χτυπηθεί το οργανωμένο έγκλημα, τα επίπεδά της εγκληματικότητας παραμένουν υψηλά.
Σε συνδυασμό με τις τεράστιες κοινωνικές ανισότητες και το χάσμα μεταξύ φτωχών και εύπορων τάξεων καθώς και με τη διαφθορά των ανώτερων τάξεων και διαφόρων κρατικών αξιωματούχων, η κατάσταση έχει πάρει εκρηκτικές διαστάσεις.
Η μεξικανική κοινωνία είναι βαριά άρρωστη, μας λέει ο Μισέλ Φράνκο με την ταινία του «Νέα Τάξη» (New Order). Και με τρόπο αμείλικτο αφηγείται μια ιστορία κοινωνικής έκρηξης, μια ιστορία στην οποία κυριαρχεί το ανεξέλεγκτο ταξικό μίσος των καταπιεσμένων. Το οποίο ξεχύνεται στους δρόμους μαζί με το πλήθος των κολασμένων, χωρίς σκοπό, χωρίς στόχο και χωρίς σχέδιο. Καθοδηγούμενο μόνον από τη μανία της εκδίκησης που την εκφράζει με καταστροφές, λεηλασίες και φόνους!
Ο μεξικανός σκηνοθέτης, γνωρίζει σε βάθος την κοινωνική πραγματικότητα της πατρίδας του. Και μέσα σε αυτήν τοποθετεί την αφήγησή του. Το αρχικό σκηνικό είναι ο γάμος που πραγματοποιείται σε μια πλούσια έπαυλη της ανώτερης τάξης. Οι καλεσμένοι καταφθάνουν με τα πολυτελή αυτοκίνητά τους ενώ στην πόλη έχουν ξεσπάσει βίαιες διαδηλώσεις και ο στρατός έχει κλείσει τους δρόμους. Σύντομα η εξέγερση θα φτάσει και στο πλούσιο προάστιο όπου γίνεται ο γάμος. Το έξαλλο πλήθος εισβάλλει στο σπίτι και αρχίζει να λεηλατεί και να σκοτώνει. Στο μεταξύ η υποψήφια νύφη έχει φύγει με έναν νεαρό που εργάζεται με τη μητέρα του στην έπαυλη, για να βοηθήσει έναν θείο του, η γυναίκα του οποίου χρειάζεται χρήματα για να κάνει μια εγχείρηση. Όμως η κοπέλα σε λίγο θα πέσει στα χέρια του στρατού, ο οποίος αντί να την προστατεύσει, τη μεταφέρει σε έναν άθλιο χώρο κράτησης μαζί με εκατοντάδες άλλους πολίτες και ζητά λύτρα από την οικογένειά της για να την απελευθερώσει. Βλέπουμε λοιπόν πως δεν είναι οι εξεγερμένοι πληβείοι οι οποίοι προβαίνουν σε απαγωγές, εκτελούν και ζητούν λύτρα. Αλλά ο στρατός ο οποίος βρίσκει την ευκαιρία να κάνει πλιάτσικο. Είναι όλος ο στρατός ή ένα μέρος του; Και, τελικά, ποιοι έχουν εξεγερθεί και εναντίον ποιών; Τι ρόλο παίζουν οι ανώτατοι αξιωματικοί οι οποίοι υπόσχονται στον πατέρα πως θα ελευθερώσουν την κοπέλα;
Μια ταινία η οποία περιγράφει το απόλυτο κοινωνικό χάος, την βίαιη επιβολή επάνω στους ανθρώπους, μια σκληρής κι απάνθρωπης εξουσίας η οποία εκμεταλλεύεται την κοινωνική έκρηξη. Ένα σκηνικό τρόμου από το οποίο δεν υπάρχει δίοδος διαφυγής. Ο Μισέλ Φράνκο σκηνοθετεί ανελέητα, δεν αφήνει το θεατή να πάρει ανάσα. Με αυτό το πολιτικοκοινωνικό, ταξικό θρίλερ, βλέπει βαθιά μέσα στην ψυχή του πολιτικού συστήματος του Μεξικού και δίνει τη δική του δυσοίωνη προοπτική. Πως δηλαδή, εφόσον η οικονομική ελίτ και η διεφθαρμένη εξουσία συνεχίσουν να αυθαιρετούν και να παραβαίνουν κάθε νόμο, θεσμό και αίσθημα δικαίου, θα έρθει η ώρα της ανεξέλεγκτης βίας και της κατάλυσης της ίδιας της δημοκρατίας.
Ταινία γροθιά, η οποία από την πρώτο λεπτό δείχνει τις προθέσεις της και δεν αφήνει περιθώρια για παρερμηνείες.
Η «Νέα Τάξη» τιμήθηκε με τον Αργυρό Λέοντα (Μεγάλο Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής) στο Φεστιβάλ της Βενετίας 2020.
Στράτος Κερσανίδης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα kersanidis.wordpress.com