Ο Μοχάμαντ Ρασούλοφ καταδικάστηκε από το θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν σε κατ’ οίκον περιορισμό ενώ ταυτόχρονα του απαγορεύτηκε να γυρίζει ταινίες. Εκείνος όμως αγνόησε τις αρχές και κατάφερε, παρά τις μεγάλες δυσκολίες, όχι απλώς να γυρίσει ταινία αλλά να τη στείλει στο Φεστιβάλ του Βερολίνου και το «Δεν υπάρχει κακό» (Sheytan vojud nadarad) να κερδίσει τη Χρυσή Άρκτο Καλύτερης Ταινίας.
Ο Ρασούλοφ καταπιάνεται με την επιβολή της θανατικής η ποινής, μια τιμωρητικής πρακτικής η οποία βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη στη χώρα του.
Μέχρι το πρώτο ημίωρο βλέπουμε έναν οικογενειάρχη ο οποίος πηγαίνει με τη γυναίκα του για ψώνια, παίρνει την κόρη του από το σχολείο και ζει μια φυσιολογική καθημερινότητα. Και ξαφνικά έρχεται εκείνη η σοκαριστική σκηνή η οποία αποκαλύπτει ποιο είναι το επάγγελμα εκείνου του ήρεμου οικογενειάρχη. Και οι θεατές προσπαθούν να συνέλθουν από το σοκ –τουλάχιστο εγώ έτσι ένιωσα- μέχρις ότου οδηγηθούν στη δεύτερη ιστορία, η οποία είναι εξίσου συγκλονιστική. Ήρωας ένας στρατιώτης ο οποίος έχει επιστρατευτεί για την εκτέλεση ενός άνδρα καταδικασμένου σε θάνατο. Κάτι που δεν μπορεί να αντέξει και θα κάνει το παν για να το αποφύγει. Ακολουθεί η ιστορία ενός άλλου στρατιώτη ο οποίος επισκέπτεται με άδεια την αγαπημένη του, η οικογένεια της οποίας πενθεί το θάνατο ενός φίλου ο οποίος εκτελέστηκε. Οι αποκαλύψεις που ακολουθούν θα δημιουργήσουν ανυπέρβλητα προβλήματα στη σχέση του ζευγαριού. Και τέλος, έχουμε την ιστορία ενός γιατρού, ο οποίος ζει απομονωμένος στη μέση του πουθενά με τη γυναίκα του όταν τον επισκέπτεται η ανιψιά του, κόρη του αδελφού του, η οποία ζει στην Ευρώπη. Η παρουσία της κοπέλας είναι καταλυτική καθώς αποκαλύπτεται το μεγάλο μυστικό του άνδρα ο οποίος κρύβεται, επειδή πριν πολλά χρόνια, ως στρατιώτης, αρνήθηκε να πάρει μέρος σε μια εκτέλεση. Και αυτή δεν είναι η μοναδική αποκάλυψη!
Μια ταινία η οποία οδηγεί βαθιά στην ανθρώπινη συνείδηση. Όταν μέσα μας διεξάγεται η ανελέητη πάλη ανάμεσα στο διατεταγμένο ‘πρέπει’ και στο ελεύθερο ‘θέλω’. Με τη δεύτερη επιλογή να συνοδεύεται κι από το ανάλογο τίμημα το οποίο συνήθως είναι πολύ βαρύ.
Τέσσερις ιστορίες με κοινό θεματικό άξονα τη θανατική ποινή και τους ανθρώπους οι οποίοι εμπλέκονται, όχι ως καταδικασμένα θύματα αλλά ως …καταδικασμένοι θύτες!
Τέσσερις ιστορίες οι οποίες συνθέτουν μια δυνατή, τόσο θεματικά όσο και σκηνοθετικά, ταινία, η οποία αμφισβητεί ένα ολόκληρο καθεστώς. Ένα καθεστώς το οποίο δε διστάζει να οδηγήσει τον οποιονδήποτε στην αγχόνη. Και γι’ αυτό ο Ρασούλοφ είναι αξιέπαινος όχι μόνον ως σκηνοθέτης αλλά και ως αγωνιζόμενος, ενεργός πολίτης.
Όλο το βάρος της ιστορίας
Τον Ιούλιο του 1995, συντελέστηκε στη Σρεμπρένιτσα της Βοσνίας, ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα πολέμου στον εμφύλιο της Γιουγκοσλαβίας. Ήταν η εξόντωση 8.000 Βόσνιων από τα στρατεύματα του σέρβου στρατηγού Ράτκο Μλάντιτς κάτω από τη μύτη των ειρηνευτικών δυνάμεων του ΟΗΕ. Οι οποίες την κρίσιμη στιγμή φάνηκαν κατώτερες των περιστάσεων φέροντας μεγάλο μερίδιο ευθύνης για τη σφαγή καθώς δεν κατόρθωσαν να ανακόψουν την εκδικητική μανία των επιτιθέμενων.
Στράτος Κερσανίδης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα kersanidis.wordpress.com