Μεγάλη δόξα των rodeo στο παρελθόν, ο Μάικ Μάιλο εξακολουθεί να δαμάζει άλογα και να εκπαιδεύει αναβάτες στα βαθιά του γεράματα. Το πρώην αφεντικό του θα στραφεί σ’ εκείνον για βοήθεια, ζητώντας του να βρει τρόπο και να φέρει πίσω στην πατρίδα τον ανήλικο γιό του, ο οποίος ζει στο Μεξικό, σχεδόν «αιχμάλωτος» στα χέρια της μάνας του.
Στα πρώτα λεπτά του έργου, αισθάνεσαι λίγο «άσχημα» βλέποντας τον Κλιντ Ίστγουντ να… σέρνεται (ελαφρώς) μπροστά στο φακό της κάμερας, στα ενενήντα… «φεύγα» του. Λίγο αργότερα, η αύρα αυτής της μυθικής φιγούρας λες και «αναπνέει» μέσω της μεγάλης οθόνης και παίρνει ζωή από αυτήν! Και παρά τις άπειρες σεναριακές αφέλειες του «Cry Macho», αισθάνεσαι πως αυτό που κάνει (είτε ως σκηνοθέτης, είτε ως πρωταγωνιστής) είναι ένα δώρο το οποίο προσφέρει ακόμη, τόσο απλόχερα και με μοναδική ευγένεια, προς τους θεατές (του).
Το στόρι είναι κάπως προσχηματικό και απλοϊκό. Ο παλιός «macho» (αν και ο τίτλος παραπέμπει περισσότερο σε κάτι άλλο, που θ’ ανακαλύψετε στην ταινία) καβαλάρης των rodeo έχει αποσυρθεί πλήρως για πλείστους λόγους, από ηλικιακούς έως και ψυχολογικούς (η απώλεια της συζύγου και τους παιδιού τους τον έχει «ρίξει» σε μία σχεδόν μόνιμη πένθιμη διάθεση, που κάποτε του έκανε κακό και σωματικά). Εξαιτίας της καλής του της καρδιάς, θα δεχτεί ν’ αναλάβει μια αποστολή για το χατίρι του πρώην αφεντικού του, να οδηγήσει μέχρι το Μεξικό, να εντοπίσει τον ανήλικο γιό του και να τον «κλέψει» από τη μάνα του, που τον κρατά με το ζόρι μακριά του.
Το background και το περιβάλλον της «κακιάς» μάνας είναι αρκετά ασαφές, η περιγραφή της για τον χαρακτήρα και τη δράση του παιδιού υπόσχεται την εμφάνιση ενός νεαρού εγκληματία – «τέρατος», κι όταν βρεθούμε αντιμέτωποι με το πραγματικό πρόσωπο του Ράφα, θα σκεφτούμε πως πρόκειται για ένα τεράστιο… λάθος του casting! Το αγόρι – «κακός μπελάς» είναι ένας ακίνδυνος teenager που κυκλοφορεί παντού μ’ έναν κόκορα, τον οποίο εκμεταλλεύεται βάζοντάς τον να παίζει σε παράνομες κοκορομαχίες (αυτή είναι η «εγκληματική» του δραστηριότητα…). Ο Μάικ θα τον βρει, φυσικά, θα τον πείσει να κάτσουν και να μιλήσουν, θα του υποσχεθεί μια καλύτερη ζωή που τον περιμένει στην Αμερική και θα επιχειρήσει να τον φυγαδεύσει με στόχο να ικανοποιήσει την επιθυμία του πατέρα του. Η (σχηματικά) μοχθηρή μάνα θα βάλει μπράβους της ή και «πληρωμένα» μέλη των τοπικών Αρχών να σταματήσουν την απόπειρα φυγής του Μάικ και του Ράφα, οι οποίοι θα συναντούν διαρκώς εμπόδια στην πορεία τους.
Ενίοτε με τη μορφή ενός road movie σχεδόν οικογενειακών προδιαγραφών, το φιλμ στηρίζεται περισσότερο στην προβλέψιμη διαμόρφωση της σχέσης που θα έχουν ο γερασμένος άνδρας και το «άγουρο» παιδί, που αν και διδακτική επιφυλάσσει «killer» ατάκες κυνισμού που ταιριάζουν γάντι στη φιγούρα του Ίστγουντ και συνοδεύουν ψυχαγωγικά το έργο, μέχρι τη στιγμή μιας αναγκαστικής στάσης ημερών σ’ ένα μικρό μεξικανικό χωρίο, στο οποίο θα γνωρίσουμε την καλοσυνάτη Μάρτα, μια μεστωμένη χήρα που μεγαλώνει μόνη τις εγγονές της.
Λίγο η χημεία σ’ αυτό το «love interest» που προκύπτει στο δεύτερο μέρος του φιλμ (και απογειώνεται αληθινά συναισθηματικά σ’ ένα montage το οποίο δηλώνει την εσωτερική γαλήνη του ήρωα, με κατάληξη έναν ρομαντικό χορό), λίγο η μαγκιά που προσθέτει ο Ίστγουντ στις σκηνές διαλόγων (ειδικά με το αγόρι), και επιτυγχάνεται ένα μικρό θαύμα με ψυχισμό που σε ακουμπά στο «Cry Macho», ένα φιλμ που μπορεί να μη συμπεριλαμβάνεται στις σπουδαίες στιγμές αυτού του (ζωντανού) θρύλου του σινεμά, μα κυλά αβίαστα, δίχως μελοδραματισμούς, με ταπεινότητα παλιοκαιρίσια και μελαγχολία ειλικρινή. Σαν ένα «άδειασμα» του φορτίου μιας ζωής.
Με άλλο σκηνοθέτη και πρωταγωνιστή, θα ήμασταν «στα κάγκελα» (!) για κάποιες από τις αφελέστατες λεπτομέρειες της πλοκής και της αφηγηματικής γραμμής τούτης της ταινίας. Αλλά… είναι ο Κλιντ. Και μπορείς να του δίνεις μια κάποια άφεση αμαρτιών, γιατί αυτό που βλέπεις κουβαλά ένα δείγμα ήθους από άλλη, πολύ περασμένη εποχή. Που ο ίδιος διατηρεί ζωντανή σχεδόν από μόνος του. Και τα λέω εγώ αυτά, ένας θεατής / κριτικός που σπάνια ανέχτηκε το παρελθόν της καριέρας του στον κινηματογράφο (ασχέτως ιδεολογικών «παρεκτροπών» του), από το υποκριτικά μονοκόμματο look του, μέχρι την αρκετά αμφιλεγόμενη στο σύνολό της φιλμογραφία του πίσω από τις κάμερες. Το ότι βγαίνεις από το σινεμά με μια όμορφη διάθεση, είναι αυτό που μετρά περισσότερο στην τελική. Είπαμε. Είναι ο Κλιντ. Και τον θαυμάζεις, βλέποντας ότι δεν το βάζει κάτω… με τίποτα!
Ηλίας Φραγκούλης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα freecinema.gr