Από το φεστιβάλ του Σάντανς (όπου κέρδισε και το Μέγα Ειδικό Βραβείο της επιτροπής) μας έρχεται αυτή η δεύτερη αυτή συγκινητική, δραματική ταινία του Μασούντ Μπάκσι, που το 2012 μας είχε εντυπωσιάσει με την πρώτη ταινία του «Μια αξιοπρεπής οικογένεια».
Θέμα της είναι η συγχώρεση, που δίνει η οικογένεια του θύματος στο θύτη, μέσα από ένα εξαντλητικό, αποκαλυπτικό, δοσμένη με στοιχεία θρίλερ, reality show πρόγραμμα της ιρανικής τηλεόρασης – ιδέα βασισμένη στη Γιάλντα, την ιρανική γιορτή του χειμερινού ηλιοστασίου, σ’ ένα μεγάλης θέασης talk show που προβαλλόταν στη διάρκεια του Ραμαζανίου (από το 2007 ως το 2018).
Σόου που, με βάση το εθιμικό δίκαιο, έδινε στην οικογένεια ενός θύματος δολοφονίας να συγχωρέσει τον δράστη, που γλύτωνε τη θανατική ποινή (με αντίτιμο μια μειωμένη περίοδο φυλάκισης), ενώ, ταυτόχρονα, η οικογένεια αποζημιωνόταν (και μάλιστα σημαντικά) οικονομικά.
Στην ταινία, παρακολουθούμε σε αντιπαράθεση δυο γυναίκες, τη νεαρή και φτωχή Μίριαμ (Σαντάφ Ασγκάρι), καταδικασμένη σε θάνατο για τη δολοφονία του πλούσιου, 65χρονου συζύγου της και την Μόνα, μοναχοκόρη του θύματος από άλλη σύζυγο, η οποία και πρέπει ν’ αποφασίσει αν θα συγχωρέσει τη δολοφόνο μητριά της.
Σταδιακά, μέσα από τον περιορισμένο χώρο του τηλεοπτικού πλατό, που δημιουργεί ένα κλειστοφοβικό κλίμα, με ένα γρήγορο όταν χρειάζεται ρυθμό (η ταινία διαρκεί μόλις 89 λεπτά), με ένα εξαίρετο, σφιχτοδεμένο σενάριο και με το σασπένς που πετυχαίνει να δημιουργήσει ο Μπάκσι μέσα από την όλη εξέλιξη του ασυνήθιστου αυτού «δικαστικού» (μελο)δράματος, σε αντίθεση με τις προσπάθειες του τηλεπαρουσιαστή να δημιουργήσει την ευχάριστη, εορταστική ατμόσφαιρα που απαιτεί η γιορτινή ημέρα, ανακαλύπτουμε πως η αντιπαράθεση αυτή δεν είναι και τόσο απλή όσο θέλουν να την παρουσιάσουν οι υπεύθυνοι της εκπομπής.
Η φοβισμένη Μίριαμ, αναστατωμένη από το βίντεο του ρεπορτάζ της δολοφονίας του συζύγου που παρουσιάζει η εκπομπή, και η οποία αρχικά φωνάζει «με ταπεινώνετε», αρχίζει τελικά να ξεθαρρεύει και να υπερασπίζεται τον εαυτό της, επιμένοντας στο ατύχημα, στην πραγματικότητα, που οδήγησε στο θάνατο τον σύζυγο και όχι σε προμελετημένη δολοφονία, προσπαθώντας να πείσει τα 30 εκατομμύρια θεατές που παρακολουθούν την εκπομπή και που τελικά θα ψηφίσουν αν την συγχωρούν ή όχι.
Με την Μόνα να ξεσκεπάζει την υποκρισία, τα ψέματα και το εκδικητικό μένος πίσω από τη δική της συγχώρεση που, όπως πιστεύουν όλοι, προτίθεται να απονείμει, με στόχο να πάρει τα λεφτά της αποζημίωσης και να εγκαταλείψει τη χώρα, και με ένα τρίτο πρόσωπο, τη μητέρα της Μίριαμ, να προσπαθεί να πείσει την κόρη της να περιοριστεί σε μια αναμενόμενη από όλους υποταγή. Καταστάσεις, μαζί και μια αναπάντεχη ανατροπή, που δίνουν στον σκηνοθέτη την ευκαιρία να επεκταθεί και στα κοινωνικοπολιτικά, θρησκευτικά και άλλα προβλήματα της σύγχρονης ιρανικής κοινωνίας, από το γάμο και την οικογένεια μέχρι τις διάφορες ταξικές συγκρούσεις, μιας κοινωνίας ουσιαστικά μεταβατικής ανάμεσα στη θρησκευτική παράδοση και τον επικείμενο εκσυγχρονισμό της, αποσπώντας ταυτόχρονα, θαυμάσιες, ρεαλιστικές ερμηνείες από όλους τους ηθοποιούς του, ιδιαίτερα τις τρεις γυναίκες του.
Νίνος Φένεκ Μικελίδης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα enetpress.gr