«Οι ειδοί του Μαρτίου»
Οι σημερινές εκλογές εκ των πραγμάτων (και πολύ λογικά) στέλνουν τον γράφοντα κατ΄ ευθείαν να διερευνήσει το πώς ο κινηματογράφος ανέλυσε και εξέτασε το συγκεκριμένο θέμα. Είχαμε πολλές ταινίες, ενώ σχεδόν μυθικές έγιναν οι ελληνικές μαρτυρίες. Η περίπτωση του Μαυρογιαλούρου εδώ και δεκαετίες είναι σταθερό σημείο αναφοράς. Βέβαια, σε σχέση με την δεκαετία του ’50 και του ΄60, οι αλλαγές στον τρόπο προώθησής των υποψηφίων έχουν αλλάξει ριζικά. Οι imagemakers κάνουν πλέον το μεγάλο μέρος της δουλειάς, τα επιτελεία παίζουν βασικό ρόλο και οι δημοσκοπήσεις σε καθημερινή βάση επιτρέπουν την αλλαγή κατευθύνσεων.
Υποψήφιοι από τον χώρο του θεάματος
Ο αμερικανικός τρόπος προώθησης των υποψηφίων έχει περάσει πλέον ως διεθνής (και κατ΄ επέκταση και στην Ελλάδα) πρακτικής. Παράλληλα, για μια σίγουρη εκλογή, πολλές φορές ως υποψήφιοι επιλέγονται δημοφιλή άτομα από τον χώρο του αθλητισμού και της τέχνης. Από το 1992 ο Τιμ Ρόμπινς σκηνοθέτησε τον εαυτό του στην ριζοσπαστική ταινία «Μπομπ Ρόμπερτς». Ιστορία ενός δημοφιλούς τραγουδιστή που βάζει υποψηφιότητα για γερουσιαστής των ΗΠΑ. Κι αυτό είναι μόνο η αρχή. Ταχτικά ακούμε μια πρόταση, ότι για να αποφευχθούν τα πολλά έξοδα και η αποχή, πρέπει να βρεθεί μια άλλη λύση π.χ η χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών.
Το 2006 ο Μπάρι Λέβινσον γυρίζει τον «Άνδρα της χρονιάς» με τον Ρόμπιν Γουίλιαμς στον βασικό ρόλο. ‘Ενας διάσημος κωμικός, με μεγάλη δημοσιότητα, βάζει τελικά υποψηφιότητα στις εκλογές. Κατά την διάρκεια της μέτρησης των ψήφων οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές κάνουν ένα λάθος και εκλέγεται. ΄Ετσι η ταινία βάζει ένα πολλαπλά σοβαρό θέμα. Ο Λέβινσον, ριζοσπάστης δημιουργός, πρωτοπορεί στο να σκηνοθετεί ταινίες που έμμεσα ή άμεσα ασχολούνται με τις εκλογές. ΄Εκαμε λοιπόν μια υπόθεση εργασίας που θα μπορούσε να γίνει αληθινή. ΄Ενας κάποιος πρόεδρος των ΗΠΑ εμπλέκεται σ΄ ένα ερωτικό σκάνδαλο.
Τα ερωτικά σκάνδαλα
Οι συντηρητικοί πολίτες των ΗΠΑ ενοχλούνται και η δημοτικότητά του πέφτει κάθετα.΄Ένα ειδικό επιτελείο του ασχολείται με ένα σενάριο. Σκηνοθετεί λοιπόν έναν φανταστικό πόλεμο με την Αλβανία, που οι Αμερικανοί δεν γνωρίζουν καν που βρίσκεται. Η τηλεόραση παρουσιάζει χαλκευμένα ντοκουμέντα για μια περήφανη νίκη και ο στόχος επιτυγχάνεται. Η ταινία πολύ γνωστή λόγω των διάσημων σταρ (Ντάστιν Χόφμαν, Ρόμπερτ τε Νίρο, Γούντι Χάρελσον) και είναι φυσικά «Ο πρόεδρος, ένα ροζ σκάνδαλο κι ένας πόλεμος»
Και μια και μιλάμε για ροζ σκάνδαλα, είναι γνωστό ότι αυτά δεν συγχωρούνται στη ζωή των πολιτικών. Το γνωρίζουμε καλά από πραγματικά γεγονότα. Ο κινηματογράφος το έψαξε καλά αυτό το θέμα με πολλούς τρόπους. Σημειώνω την «Αντιπρόεδρο» (2000) του Ροντ Λιούρι. Μια δυναμική γερουσιαστής των Δημοκρατικών, που προτείνεται για αντιπρόεδρος, αντιμετωπίζει προβλήματα από τους Ρεπουμπλικάνους. Επιχειρούν να την δυσφημίσουν γυρνώντας πίσω στη φοιτητική της ζωή και ένα ατυχές ερωτικό περιστατικό.
Μια ταινία που αγαπήθηκε πολύ είναι «Οι ειδοί του Μαρτίου» (2013) του Τζόρτζ Κλούνεϊ. Ένας νεαρός ιδεαλιστής βρίσκεται στο επιτελείο ενός φωτογενούς υποψηφίου (Τζόρτζ Κλούνεϊ) για την προεδρία. Θα απογοητευτεί φρικτά όμως όταν πληροφορηθεί για την σκληρότητα και τον κυνισμό του υποψηφίου σε σχέση με μια μυστική ερωτική σχέση του με μια νέα κοπέλα. Και φυσικά αυτά τα φιλμ αναφέρονται δειγματοληπτικά και αφορούν στις ΗΠΑ.
Μαρτυρίες από την Ευρώπη
Η Ευρώπη προσφέρει κι αυτή τις δικές της μαρτυρίες. Αρχικά αναφέρομαι στο παλιό, υπέροχο ιταλικό σινεμά, το οποίο μας πληροφόρησε για τρομερές ιστορίες, διαχρονικές και πάντα επίκαιρες, που συμβαίνουν και στη χώρα μας. Στα δημαρχιακά παρασκήνια της Νάπολης μαθαίνουμε τι ακριβώς συμβαίνει με τα υλικά της δόμησης και τις παραβάσεις. Θυμίζω έτσι την στιβαρή δουλειά του Φραντσέσκο Ρόζι «Τα χέρια πάνω από την πόλη». Οι πρωταγωνιστές είχαν εκλεγεί και πάλι πηγαίνουν για την νίκη χάρις στην διαπλοκή.
Η Γαλλία, πρωτοπορεί σε πολιτικά θέματα, όπου οι εκλογές έχουν άμεση συνάρτηση με διαπλοκές και αποκρύψεις μυστικών. «Παίζουν» και εκβιασμοί, και συσχετισμοί και ανταλλάγματα. Τόσο το παραδοσιακό φιλμ νουάρ, όσο και το νεονουάρ, πρόσφεραν τολμηρότατες ταινίες- καταγγελίες με επικεφαλής τον Ιβ Μπουασέ. Η ψήφος είναι μυστική», μας λέει μια γνωστή ταινία, αλλά πολλές φορές εξαρτάται και από μυστικές διαβουλεύσεις, σχεδιασμούς, οργανωτικά σχέδια και υπόγεια σκοτάδια.
Αλέξης Δερμεντζόγλου
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα kemes.wordpress.com