Στα πανέμορφα και ολοζώντανα δάση της Πανδώρας, ένας παραπληγικός πεζοναύτης καταφθάνει με ειδικές οδηγίες που σύντομα θα τον φέρουν σε εσωτερική σύγκρουση: Θα ακολουθήσει τις διαταγές ή θα σταθεί στο πλευρό ενός μέρους το οποίο νιώθει σαν νέα του πατρίδα; Ταινία που πίσω στα Χριστούγεννα του 2009 συντάραξε τα θεμέλια του εμπορικού σινεμά όπως μόνο ένα φιλμ του Τζέιμς Κάμερον ξέρει να το κάνει, το “Avatar” έχει μια παράξενα αμφισβητούμενη υστεροφημία να διαχειριστεί καθώς το πολυαναμενόμενο σίκουελ φτάνει επιτέλους φέτος τον χειμώνα ύστερα από αλλεπάλληλες καθυστερήσεις ετών.
Όμως υπήρχε πολύ καλός λόγος που η ταινία είχε σαρώσει στα ταμεία φέρνοντας τον CGI βάσεως κινηματογράφο σε μια νέα αισθητική περίοδο: Το πανέμορφο εξωγήινο δάσος της Πανδώρας κόβει την ανάσα, με μια πανδαισία χρωμάτων, πλασμάτων και ανεπαίσθητων αρμονικών κινήσεων να ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια σου ως κάτι το απόλυτα αληθινό και απαραίτητο, με τον Κάμερον να χρησιμοποιεί το (φτηνιάρικα πολυφορεμένο σε εκείνο το διάστημα, να θυμίσουμε) 3D όχι σαν εφέ, αλλά σαν φόρμα, ανοίγοντας ορίζοντες μέχρι χθες αδιανόητους.
Η αρμονία στα ζωγραφισμένα τοπία της ταινίας άλλαξε τα δεδομένα αλλά ακόμα και 13 χρόνια μετά είναι λιγοστοί οι δημιουργοί που έχουν καταφέρει στα αλήθεια να δουν το CGI ως παλέτα κι όχι ως αισθητική εισβολή– απλά συγκρίνετε μια ταινία της Marvel με τον κόσμο του “Avatar”. Κι ο Κάμερον εξερευνά αυτό τον κατασκευασμένο-αλλά-ζωντανό κόσμο πάνω στα φτερά μιας ιστορίας απλοϊκής (ή ίσως αρχετυπικής) αρκετά ώστε να μην αποτελεί τίποτα παρά όχημα για να εμβυθιστούμε σε αυτό το περιβάλλον. Ένας συνδυασμός "Ποκαχόντας" και "Χορεύοντας με τους Λύκους" με παθιασμένο οικολογικό μήνυμα αγωνίας (και ελπίδας) που πηγαίνει την ένωση ανθρώπου και μηχανής στο άκρο αλλά περνώντας την μέσα από τις διαδρομές της μητέρας φύσης και από δασικά ρέιβ πάρτυ κάποιας αγνής οικολογικής παράκρουσης ή ίσως αφύπνισης.
Υπάρχει πολύς κυνισμός στον απόηχο του φιλμ που –παρατηρεί κανείς– δεν συνοδεύει απείρως κυνικότερες παραγωγές, τόσο σε επίπεδο θεάματος (στουντιακά μπλοκμπάστερ) όσο και μοτίβου (διαλέχτε μια τυχαία φεστιβαλική παραγωγή που «αφήνει στον θεατή τα συμπεράσματα»). Ελάχιστοι όμως δημιουργούν στο επίπεδο ειλικρίνειας και πάθους που το κάνει ο Κάμερον– και, να υπογραμμίσουμε, με μια ιστορία που όχι μόνο έχει το θάρρος της πεποίθησής της αλλά και ανατρέπει σε κάποιο βαθμό αυτού του τύπου τις κατεξοχήν παρεμβατικά αποικιοκρατικές αφηγήσεις, έχοντας για κεντρικό ήρωα έναν στρατιώτη που κυριολεκτικά αφαιρεί από τον εαυτό του τον λευκό εισβολέα.
Η ταινία κέρδισε 3 βραβεία Όσκαρ και έγινε η πρώτη που ξεπέρασε τα 2 δις. εισπράξεων παγκοσμίως και παραμένει μέχρι και σήμερα η εμπορικότερη ταινία στην ιστορία του σινεμά.
Θοδωρής Δημητρόπουλος
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα news247.gr