Την Πέμπτη 21 Νοεμβρίου, στις 12.30 μ.μ., το 26ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου και η Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου (Π.Ε.Κ.Κ.), πραγματοποίησαν στο βιβλιοπωλείο ΙΑΝΟS, ανοιχτή συζήτηση με θέμα Ευρωπαϊκό Σινεμά - Νότος vs. Βορράς, Ομοιότητες και Διαφορές στις Σύγχρονες Ταινίες. Ομιλητές ήταν, οι κριτικοί κινηματογράφου και μέλη της Π.Ε.Κ.Κ., Ανδρέας Τύρος και Νίκος Κουρμουλής, και ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Πανοράματος, Νίνος Φένεκ Μικελίδης. Η συζήτηση πραγματοποιήθηκε με αφορμή την προβολή στο διαγωνιστικό τμήμα, της βραβευμένης ταινίας του Roberto Ando, Viva la liberta! (Βραβείο σεναρίου, πρώτου αντρικού ρόλου από την Ιταλική Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου, και υποψηφιότητες για Χρυσή Σφαίρα στην Ιταλία και καλύτερης ταινίας στο Φεστιβάλ Καρλόβι Βάρι).
Στην εναρκτήρια εισήγησή του ο κ. Μικελίδης αναφέρθηκε στο πόσο διαφορετικά αντιμετωπίζονται από τους κινηματογραφιστές του Βορρά και αντίστοιχα από εκείνους του Νότου, πολιτικά θέματα όπως η οικονομία και το μεταναστευτικό, τονίζοντας πώς η γεωπολιτικές συνθήκες επηρεάζουν τόσο τις θεματικές, όσο και τις δημιουργικές προσσεγγίσεις των σκηνοθετών.
Το λόγο πήρε ο Νίκος Κουρμουλής, ο οποίος ξεκαθάρισε πως το θέμα της συζήτησης δεν βασίζεται στην αρχή του διαχωρισμού, αλλά στις ιδιαιτερότητες και τις συγκλίσεις που παρουσιάζουν οι εν λόγω καλλιτεχνικές διαδρομές. Πρόσθεσε πως στον κινηματογράφο του Βορρά έχει κυριαρχήσει μια ματιά σμιλεμένη από τις αρχές των ανθρωπιστικών επιστημών (όπως η κοινωνιολογία και η ψυχολογία), δεν θα έπρεπε όμως η επικαιροποίηση των θεμάτων να αποτελεί αυτοσκοπό, καθώς ναι μεν υπάρχει σαφής δυναμική σε αυτή την επιλογή, αλλά έτσι πλήτεται η δημιουργική έξαρση του ίδιου το Μέσου.
Ο Ανδρέας Τύρος συμπλήρωσε πως είναι σαφές ότι δεν υπάρχει κάποια αντιπαλότητα ανάμεσα στις κινηματογραφίες η οποία να γέννησε την ανάγκη για αυτή τη συζήτηση, αλλά ότι συχνά η ανάδειξη των ομοιοτήτων και των διαφορών μέσω της σύγκρισης, μπορεί να αποτελέσει ένα πρώτης τάξεως τέχνασμα για μία ουσιώδη κουβέντα διαρκείας. Δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο γεγονός ότι στα 26 χρόνια «ζωής» του, το Πανόραμα προσπαθεί μέσω των επιλογών του να αφήσει μια δημιουργική παρακαταθήκη για το Ευρωπαϊκό σινεμά, κάτι που θα έπρεπε να τυγχάνει υποστήριξης τόσο εντός, όσο και μέσω ευρωπαϊκών κονδυλίων, τη στιγμή που υποστηρίζονται παντοειδείς εκδηλώσεις άλλου τύπου.
Αναφερόμενος στην κινηματογραφία του Νότου, και με δεδομένες τις πολιτικο-οικονομικές συνθήκες, τόνισε πως θα ήταν χρήσιμη μια επιστροφή στα διδάγματα του ιταλικού νεορεαλισμού, ενώ στο Βορρά (στον οποίο δεν υπάρχει κρίση) παρουσιάζεται ένας υφέρποντας φασισμός, ο οποίος προκύπτει από την κακώς εννοούμενη πολιτική ορθότητα.
Στη δευτερολογία του, ο Νίνος Μικελίδης αναφέρθηκε στο Viva La Liberta του Roberto Ando (το οποίο αποτέλεσε και την αφορμή για αυτή τη συζήτηση) χαρακτηρίζοντάς το άριστο παράδειγμα της στόχευσης πολλών ευρωπαϊκών ταινιών να αναδείξουν την αλήθεια του ότι όταν απουσιάζει ο πολιτισμός από την πολιτική, τότε το χάος είναι το μόνο πιθανό αποτέλεσμα.
Με τη σειρά του ο Ανδρέας Τύρος ανέφερε την Τουρκία ως παράδειγμα χώρας όπου η άνθηση του Μέσου συμπίπτει με την οικονομική ανάπτυξη της χώρας, με αποτέλεσμα παρότι βρίσκεται σε μία διαδικασία όσμωσης τοπικών με ευρωπαϊκά χαρακτηριστικά, να μην έχει ενσωματώσει τις θεματικές της ευρωπαϊκής κρίσης, αλλά αντίθετα να επιχειρείται (ιδιαίτερα στις ταινίες του Σεμίχ Καπλάνογλου) ένας αποχαιρετισμός στις παραδόσεις.
Στο Q&A που ακολούθησε, έγιναν αναφορές στην ελληνική κινηματογραφία και τις θεματικές προτεραιότητες των Ελλήνων σκηνοθετών, και το πως αυτές γίνονται αντιληπτές από τις κινηματογραφικές «αναγνώσεις» των βορείων κατά την προβολή τους σε διεθνή φεστιβάλ.