«Ακούνε άραγε οι νεκροί τα τραγούδια που παίζονται για αυτούς πάνω από τα μνήματα κάθε Δευτέρα του Πάσχα στο Γιρομέρι;», διερωτάται το ντοκιμαντέρ του Νίκου Ζιώγα, που πραγματεύεται ένα ηπειρώτικο έθιμο για την ζωή και τον θάνατο τις ημέρες του Πάσχα στο Γιρομέρι Θεσπρωτίας. Την επομένη της Λαμπρής, οι κάτοικοι του χωριού μαζεύονται στο νεκροταφείο και με μια τοπική μπάντα που περιφέρεται από τάφο σε τάφο, παίζοντας το τραγούδι του κάθε πεθαμένου, πιστεύουν πως ίσως οι νεκροί τους μπορέσουν ν’ ακούσουν τα τραγούδια τους.
Ένα παλιό έθιμο που ξεκίνησε την περίοδο της Τουρκοκρατίας, όταν τις ημέρες του Πάσχα, ο τουρκικός στρατός σφαγίασε όλους τους άντρες του χωριού. Με τα τραγούδια και μέσα από τα λόγια τους, με τη λύπη να σμίγει με τη νοσταλγία και τη χαρά, με τα μοιρολόγια για τη ξενιτιά, τις έγχρωμες εικόνες του παρελθόντος να σμίγουν με τις μαυρόασπρες εικόνες του παρόντος, ο Ζιώγας έφτιαξε ένα ωραίο, λυρικό, νοσταλγικό, εθνογραφικό ντοκιμαντέρ, που μας δίνει την εικόνα μιας Ελλάδας που χάνεται και που αξίζει να διαφυλάξουμε.
Νίνος Φένεκ Μικελίδης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα enetpress.gr