Είδαμε την ταινία του Vit Klusak και της Barbora Chalupova, με θέμα τη σεξουαλική παρενόχληση, μέσω του διαδικτύου, από διάφορες άντρες, με στόχο τα παιδιά. Ένα ντοκιμαντέρ που θα μπορούσαμε να το πούμε ακτιβίστικο.
ΣΥΝΟΨΗ
Τρεις γυναίκες ηθοποιοί, τρία παιδικά δωμάτια, 10 μέρες, 2.458 σεξουαλικοί παραβάτες. Ένα πείραμα που ρίχνει αρκετό φως στο θέμα της αποπλάνησης παιδιών στο διαδίκτυο. Τρεις ενήλικες ηθοποιοί, που όμως μοιάζουν πολύ έφηβες, καλούνται να προσποιηθούν τις δωδεκάχρονες σε ψεύτικα προφίλ μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Σε στούντιο πιστά αντίγραφα παιδικών δωματίων, συνομιλούν, μέσω chat και Skype, με άντρες όλων των ηλικιών που τις έχουν αναζητήσει και έχουν επικοινωνήσει μαζί τους διαδικτυακά.
Η συντριπτική πλειοψηφία των αντρών αυτών απαιτούν από τα κορίτσια σεξουαλικά βίντεο και τις στέλνουν φωτογραφίες με τα πέη τους ή συνδέσμους με πορνογραφικό υλικό. Κάποιοι επιχειρούν ακόμη και να τις εκβιάσουν.
Το ντοκιμαντέρ «Caught in the net» αποδίδει το καθηλωτικό δράμα των πρωταγωνιστριών που παίζουν «12χρονα κορίτσια», από τη διαδικασία του κάστινγκ μέχρι τις αυτοπροσώπως συναντήσεις με τους θύτες -υπό την παρακολούθηση ομάδας σεκιούριτι και έξι κρυφών καμερών.
Οι τακτικές αποπλάνησης σταδιακά στρέφονται εναντίον των παραβατών και οι θύτες γίνονται θήραμα.
Η ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ
Η ταινία είναι ένα ντοκιμαντέρ που αναπαριστά τις συνομιλίες ανήλικων παιδιών στο διαδίκτυο. Αυτό που βλέπουμε είναι τρία κορίτσια που οι όψεις τους «φέρνουν» σε κοριτσάκια 12 ετών. Δημιουργούν ψεύτικα προφίλ και περιμένουν κάποιους να ανταποκριθούν και να μιλήσουν μαζί τους.
Ο χρόνος δεν είναι μεγάλος. Σε μερικά μόνο λεπτά οι χρήστες που ενδιαφέρονται είναι πολλοί. Ο φυσικός χώρος είναι η Τσεχία.
Καταλαβαίνουμε ότι ο χώρος είναι ενδεικτικός. Αντί για την Τσεχία θα μπορούσε κάλλιστα να ήταν μία άλλη χώρα, όχι μόνο του δυτικού πολιτισμού.
Κατά συνέπεια, αυτός ο χώρος, η Τσεχία, είναι ένα σημαίνον, ένας αφηρημένος προσδιορισμός, ένα παράδειγμα, με την έννοια που έδινε ο Hjelmslev, στη θεωρία της σημειολογίας. Αυτό που βλέπουμε μπορεί κάλλιστα να συμβαίνει στην πόλη, στη γειτονιά μας. Άρα μας αφορά.
Αυτό το καταλαβαίνει ο θεατής. Με άμεσο τρόπο οι σκηνοθέτες μας βάζουν στο κλίμα. Μας καλούν να ταυτιστούμε. Δεν είναι δύσκολο. Αντίθετα ο θεατής πολύ εύκολα βάζει τον εαυτό του και στη μία και στην άλλη πλευρά.
Δηλαδή: Το παιδί μου θα κινδύνευε; Τι μπορεί να κάνει ένας άντρας; Πόσο αρρωστημένος μπορεί να είναι; Πως μπορώ να προστατεύσω το παιδί το δικό μου και τα άλλα παιδιά; Και η πιο σημαντική ερώτηση: Γιατί γίνονται όλα αυτά; Για να φτάσουμε, έτσι στο θέμα της ψυχολογίας.
CAUGHT IN THE NET: ΤΟ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟ ΤΡΑΥΜΑ
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά τους και να μην αφήσουμε να παρασυρθούμε από τη τυφωνική ορμή των γεγονότων.
Τα τρία κορίτσια που επιλέχτηκαν έμοιαζαν με κοριτσάκια 12 ετών. Ήταν το δόλωμα για να τσιμπήσει το ψάρι, οι άντρες που ψάχνουν μικρά παιδιά για να εκτονωθούν ερωτικά. Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα οι υποψήφιοι θύτες έκαναν μία μεγάλη ουρά.
Οι συζητήσεις ήταν αποκαλυπτικές. Τα πρόσωπα των θυτών ήταν παραποιημένα, για νομικούς λόγους. Ο λόγος τους όμως δε λογοκρίθηκε.
Το ενδιαφέρον είναι τρομερό, να παρατηρήσουμε την εκφορά του λόγου των αντρών που, υποτίθεται, είναι απάντηση σε αυτά που λένε τα μικρά παιδιά. Μπορούμε να βγάλουμε κάποια συμπεράσματα.
Στην ταινία «Caught in the net» υπάρχουν αναλύσεις νομικών, κοινωνικών λειτουργών και ψυχολόγων. Ακόμη, υπάρχουν σχόλια που αναφέρονται στις ενδεχόμενες ποινικές κυρώσεις. Μπορούμε, μετά τη θέαση των συζητήσεων, να δούμε τον ψυχολογικό κόσμο των θυτών.
Είναι εύκολο να καταλάβει κάποιος ότι δεν υπάρχει διάλογος. Τα παιδιά εκφέρουν ένα λόγο που αναζητεί τον αντίλογο. Από την άλλη μεριά, οι άντρες μιλούν ουσιαστικά σε ένα καθρέπτη. Είναι σα να μη βλέπουν τα παιδιά, αλλά μία πρότερη κατάστασή τους, ουσιαστικά το ψυχολογικό τους τραύμα στην παιδική τους ηλικία.
CAUGHT IN THE NET: Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΑΔΙΕΞΟΔΟΥ
Ο σεξουαλικός ερεθισμός τους δεν έχει κανένα στοιχείο ερωτισμού. Είναι ένας λόγος που ξεκινά από αυτούς για να φτάσει στον κατασκευασμένο από τους ίδιους εαυτό τους, στον Άλλο. Είναι παραβατικός. Ουσιαστικά υστερικός και, κάποιες φορές, θα φτάσει στην ψύχωση.
Η κινηματογράφηση δείχνει αυτή την αντιπαράθεση, την απουσία διαλόγου, την αλλοτρίωση αυτών των ανθρώπων, τη παράβασή τους. Το πιο τραγικό είναι ότι αυτοί δεν μπορούν να συνειδητοποιήσουν αυτή την κατάσταση. Κρατούν μία απόσταση από την πραγματικότητα, όπως όλοι οι υστερικοί. Είναι έτοιμοι να φτάσουν, μερικές φορές, στο έγκλημα.
Η αποσάθρωση της κοινωνίας είναι έκδηλη. Νομίζω ότι δε χρειάζονται τα σχόλια των επιστημόνων. Ο καθένας μπορεί να βγάλει αβίαστα τα συμπεράσματά του. Στην αρχή ο θεατής αγανακτεί, στη συνέχεια λυπάται αυτούς τους αρρώστους και προβληματίζεται για το τι θα πρέπει να γίνει. Εδώ έρχεται η ταύτιση.
Η ταινία μας δείχνει ότι όλο αυτό είναι μία φιλμική κατασκευή. Το στήσιμο των σκηνικών, τα παρασκήνια, τελικά η επίθεση της μιας κοπέλας σε έναν άντρα και του συνεργείου σε έναν άλλο. Έτσι όμως μας βάζει μέσα στο πραγματικό και μας καλεί να αναλογιστούμε τι γίνεται στη δική μας κοινωνία.
Μετά την προβολή της ταινίας «Caught in the net» η αστυνομία ζήτησε το υλικό και ξεκίνησε η έρευνα που κατέληξε στην αποκάλυψη εγκληματικών πυρήνων. Ο τρόπος κινηματογράφησης φαίνεται ότι είναι απλός, όμως μέσα στην απλότητα του διακρίνουμε το περίπλοκο.
Η απόδοση των ρόλων είναι αληθοφανής, πολύ καλή για ερασιτέχνες ηθοποιούς. Το μοντάζ δίνει χρόνο στη δόμηση των χαρακτήρων και συντομεύει σε ότι είναι προφανές, για να έχουμε αφηγηματικά αποτελεσματικό ρυθμό. Η δραματουργία συνυπάρχει αρμονικά με την καταγραφή της πραγματικότητας.
CAUGHT IN THE NET / ΠΑΓΙΔΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
Χώρα: Τσεχία, Σλοβακία Έτος παραγωγής: 2020 Γλώσσα: τσέχικα
Είδος: ντοκιμαντέρ, έγκλημα
Διάρκεια: 100΄
Ημερομηνία εξόδου: 13/4/2021
Εταιρεία προβολής: Cinobo
Σκηνοθεσία: Barbora Chalupová, Vít Klusák Σενάριο: Barbara Chalupová, Vít Klusák Φωτογραφία: Adam Krulis Μοντάζ: Vít Klusák Μουσική: Pjoni Ήχος: Lukas Ujcik Παραγωγοί: Péter Kerekes, Pavla Klimesová, Vít Klusák, Filip Remunda Παίζουν: Sabina Dlouhá, Anezka Pithartová, Tereza Tezká
Γιάννης Φραγκούλης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα filmandtheater.gr