ΓΚΡΑΝ ΤΟΥΡ - Θοδωρής Δημητρόπουλος
Στη Μιανμάρ των αρχών του 20ου αιώνα, σε μια πόλη υπό βρετανικό αποικιοκρατικό έλεγχο, ο διπλωμάτης Έντουαρντ αφήνει πίσω τη μνηστή του, Μόλι, τη μέρα που θα παντρεύονταν. Τον διαπερνά μια μελαγχολία – για την κατάσταση της Μόλι, για την δική του ύπαρξη. Νιώθει, μας λέει σε αφήγηση στην αρχή της ταινίας, πως είναι σα να τρέχει να ξεφύγει από ένα όνειρο που είδε, και το οποίο δε θυμάται, αλλά τον στοιχειώνει ακόμα η αίσθησή του.
Η Μόλι, αποφασισμένη να παντρευτεί, ακολουθεί τη διαδρομή του Έντουαρντ για να φτάσει κοντά του. Το ετεροχρονισμένο ταξίδι τους, διατρέχει χώρες και πόλεις συνθέτοντας ένα οπτικό οδοιπορικό μέσα από ζούγκλες και πόλεις, μέσα από τοπικές κουλτούρες και τους καταπιεστές τους, μια αληθινή ματιά στην ανθρώπινη κατάσταση σε διπλό χρόνο.
Με τη μία αφήγηση σαν ηχώ της άλλης, με έναν άντρα να έχει στο κατόπι του ένα ξεχασμένο όνειρο και μια γυναίκα να κυνηγά τα ίχνη ενός φαντάσματος, αυτή η διαδρομή είναι κάτι παραπάνω από ένα οδοιπορικό, και κάτι πιο πλούσιο από ένα ρομάντζο. Είναι η χρονογεωγραφία μιας σχέσης, υπό το βλέμμα μιας παρηκμασμένης αποικιοκρατικής αυτοκρατορίας που κι αυτή μοιάζει να κυνηγά φαντάσματα.
Ο Μιγκέλ Γκόμες, κινηματογραφικός ποιητής των αποστάσεων και των μελαγχολικών μετανιωμένων (μη) αποφάσεων, καδράρει τους χαρακτήρες του σαν κεντρικές φιγούρες σε ένα πανέμορφο ασπρόμαυρο θέατρο σκιών ανάμεσα σε φυλλωσιές, σε πληθυσμούς, σε κτίρια, σε θλιμμένες γιορτές, σε αποστομωτικά αδιέξοδα. (Διευθυντής φωτογραφίας είναι ο Σαγιόμπου Μάκντιπρομ του “Challengers”, του “Queer” και του “Trap”, ίσως ο σημαντικότερος κινηματογραφικός καλλιτέχνης του 2024.)
Η δράση κυλά μέσω αφήγησης και μέσα από τις ασπρόμαυρες παλέτες του με τις σκιάσεις που κάνουν κάθε κάδρο να μοιάζει σαν να τρεμοσβήνει – ή σα να παλεύει να μείνει ζωντανό. Δίνοντας έτσι σε αυτή την ιστορία μια πραγματική υφή αφήγησης χαμένης στο χρόνο.
Με το “Tabu” του 2012 ο Γκόμες μας χάρισε ένα από τα κορυφαία φιλμ της περασμένης δεκαετίας, και με το “Tsugua Diaries” του 2021, το πιο ζωντανό και όμορφο έργο της κόβιντ περιόδου. Με το “Grand Tour” φτάνει πρώτη φορά στο Διαγωνιστικό των Καννών, καταφέρνοντας να φύγει από την Κρουαζέτ με το βραβείο Σκηνοθεσίας. Τολμηρό βραβείο, για μια ακόμα απαιτητική, ιδιοσυγκρασιακή κατάθεση από έναν εκ των σημαντικότερων arthouse auteurs της Ευρώπης αυτή τη στιγμή.
Θοδωρής Δημητρόπουλος
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα news247.gr