Μενού

TITANE - Μίλτος Τόσκας

Η κεντρική αίθουσα του Ολύμπιον έχει γεμίσει. Τα φώτα σβήνουν. Το “Τitane” της 38χρονης Ζουλιά Ντικουρνό (Βραβείο FIPRESCI το 2016 στις Κάννες για το – στα όρια του “κανιβαλιστικού” – Raw) ξεκινάει. Η ταινία κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα του 74ου Φεστιβάλ των Καννών (πρόεδρος ο Spike Lee) κι αποτελεί την επίσημη υποψηφιότητα της Γαλλίας για το OSCAR Διεθνούς ταινίας. Γι΄αυτήν μπορείς να διαβάσεις και να ακούσεις δέκα ή και παραπάνω διαφορετικές απόψεις κι η καθεμία για τον έναν ή τον άλλον λόγο να στέκει με βάση την οπτική του ανθρώπου που την εκφέρει.

1309 1

Ένα τροχαίο ατύχημα που παραλίγο να εξελιχθεί σε δυστύχημα. Ακολουθούν σκληρές εικόνες. Σε κλάσματα δευτερολέπτου στο χειρουργείο. Από εκεί στην παιδική ηλικία να ακούγεται ένα “Titane” και προσπερνώντας τη διαδικασία μίας επώδυνης ενηλικίωσης (εκεί είχε κεντράρει το Raw) ουσιαστικά γνωρίζουμε την Αλεξιά  ως χορεύτρια-στρίπερ όταν πια φτάνει στα τριάντα. Το πρώτο μέρος ακολουθεί τα βήματα ενός βίαιου ξεσπάσματός της που είναι ικανό να σοκάρει. Ένας δαιδαλώδης λαβύρινθος μουσικά ντυμένος. Φτάνει να αγγίζει τα όρια της μαύρης κωμωδίας κι αναρωτιέσαι τι βγαίνει από τα στόματα των αρσενικών;

Το δεδομένο είναι ότι η δημιουργός δε φοβάται. Θέλει να ενοχλήσει, δεν την απασχολεί αν διχάσει. Αυτό είναι για την ίδια η Τέχνη. Κρατάει το μαχαίρι και το καρπούζι. Είναι αδίστακτη όπως κι η πρωταγωνίστριά της. Κάποιες στιγμές το θέαμα γίνεται αποκρουστικό. Πολλοί έκλεισαν τα μάτια τους, κάποιοι αποχώρησαν. Σημασία έχει να αντέξεις τη δοκιμασία. Το δεύτερο μέρος έρχεται να επιβραβεύσει τους τολμηρούς ή απλά τους μυημένους. Η είσοδος του Βενσάν Λιντόν (Ο Νόμος της Αγοράς, Σε Πόλεμο) διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο και συμπληρώνει την Αγκάτ Ρουσέλ. Σιγά σιγά το περιεχόμενο ισορροπεί. Η σκηνή του χορού στο σπίτι έρχεται να ξεκλειδώσει ως έναν βαθμό τον έντρομο θεατή που παρακολουθεί με το στομάχι σφιγμένο.

1309 4

Από την μία η αποξένωση των σύγχρονων κοινωνιών, από την άλλη η διαχείριση ενός τραύματος ζωής και μίας σημαντικής απώλειας. H πολυδιάστατη έννοια της ταυτότητας, η μητρότητα, η πολυσυζητημένη σεξουαλικότητα, η απόρριψη, η αγάπη, η κατανόηση, η αλληλοβοήθεια, ο θάνατος κι η ΓΕΝΝΗΣΗ που έρχεται να τον ΝΙΚΗΣΕΙ. Η σκηνοθέτης βομβαρδίζει με τις ιδέες της το κοινό. Το “βιάζει” εγκεφαλικά. Δεν αφήνει χρόνο επεξεργασίας εκείνη τη στιγμή με την μία εικόνα να διαδέχεται την άλλη με καταιγιστικό ρυθμό. Συλλέγεις πληροφορίες κι όταν πια τελειώσει έχει τον χρόνο να σκεφτείς, αφού πρώτα πάρεις μία βαθιά ανάσα.

Δεν είναι λίγοι αυτοί που μιλούν για τις ομοιότητες με το “Crash” του Καναδού Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ. Θεωρώ όμως πως εδώ η Ντικουρνό χαράσσει τον δικό της. Κανείς δε γνωρίζει που θα τη βγάλει σε βάθος χρόνου. Δημιουργεί κάτι ενοχλητικό, ανατρεπτικό, ψυχεδελικό, προκλητικό και τελικά – μάλλον – πρωτότυπο συνολικά. Η ερμηνεία του Γάλλου σπουδαίου ηθοποιού ξεχωρίζει. Σκληρός στο σώμα, προσπαθεί να κρύψει το γήρας και να τα βάλει με τον χρόνο, ευαίσθητος κι ευάλωτος όμως στη ψυχή. Έχει ανάγκη να πιστέψει ξανά και να σβήσει τη φωτιά. “Είμαι εδώ, μέχρι το τελευταίο δευτερόλεπτο”, σαν να θέλει να εξαγνίσει αμαρτίες του παρελθόντος.

Μόλις η δεύτερη γυναίκα που κερδίζει το μεγάλο βραβείο στο κορυφαίο ευρωπαϊκό Φεστιβάλ. Νωρίτερα τα είχε καταφέρει το μακρινό 1993 η Τζέιν Κάρμπιον με τα “Μαθήματα Πιάνου”. Τίθενται υπαρξιακά, θεμελιώδη ζητήματα για το παρόν και το μέλλον. Οδηγούμαστε σε έναν υβριδικό κόσμο (βιοτεχνολογία και τεχνητή νοημοσύνη); Από τι θα αποτελείται αυτός και πώς θα προσαρμοστεί η θεωρία της εξέλιξης; Και το μεγαλύτερο ερώτημα όλων που θα απαντηθεί σε λίγους μήνες από σήμερα, την βραδιά των Βραβείων OSCARs, μπορεί το “Titane” κι ο δυναμισμός που απορρέει να πετύχει ότι το “Parasite” του 2019;

Μίλτος Τόσκας
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα alterthess.gr

 

Smart Search Module